Bulgaristan'daki siyasi kriz, üç yıldan az kısa bir süre içinde altıncı kez erken parlamento seçimlerinin düzenlenmesi sürprizine yol açtı.
Şu ana kadar tanınmayan ve 13 milletvekili ile parlamentoya giren “Veliçie” partisi ile 6 partili parlamentomuz bir siyasi güçle büyüdü. Öte yandan iyimserler için bile istikrarlı bir hükümet kurma olasılığı sanki hayal olarak kalıyor.
Yeni parlamento partisi “Veliçie”, bir önceki “sıralamada” lider olan GERB-SDS'yi bile geride bırakarak yurtdışındaki Bulgaristanlı seçmenlerin büyük çoğunluğu tarafından tercih edildi.
Gallup Internationa”l ajansından Parvan Simeonov Bulgaristan Radyosu'na yaptığı açıklamada, “Yurtdışındaki soydaşlarımızın bu partiye oy vermelerinin nedeni, protesto duygularını ifade eden kişilere oy vermelerininzamanla onlar için bir gelenek haline gelmiş olmasıdır” dedi.
Yurtdışındaki seçmenlerin harekete geçirilmesine ilişkin ise Parvan Simeonov şunları belirtti:
“Veliçie” gibi partiler sosyal medya tabanlı ve bu topluluklar tarafından erişilmesi çok kolay. Bunun dışında bu parti ve “Vazrajdane” partisi dışa dönük kapsamlı bir kampanya yürüttüler. “Vazrajdane” partisinin açtığı yol diğer oluşumların işine yaradı. “Veliçie”’kuruluşunun ilk yıllarında partiden bazı kişilerin “Vazrajdane”ile birlikte hareket ettiklerini unutmayalım.
9 Haziran seçim gününde yurtdışında en çok oy alan DPS (Hak ve Özgürlükler- HÖH) partisi oldu.
HÖH, geleneksel olarak, en fazla seçim sandığının açıldığı Türkiye’deki seçmenlerin güçlü desteğine sahip.
“Hak ve özgürlükler hareketi, özellikle yeni yönetiminin Türkiye'deki seçmenler arasında nasıl karşılanıyor sorusu göz önüne alındığında, oldukça iyi bir performans sergiledi. Toplam 366 562 oydan yaklaşık 40 000'ini oradan aldılar ki bu küçük bir rakam değil. Bununla birlikte, desteklerinde hafif bir düşüş olmuş olabilir ve bu düşüş Bulgaristan’da Türk olmayan seçmenler arasındaki oylarını arttırarak dengelemeye çalışmış olabilirler, ancak bu eğilim açıkça görülmemektedir."
Parvan Simeonov, DPS, İma takıv narod (ITN) ve VMRO'nun önceki seçimlere kıyasla oylarında fiktif bir artış gören tek siyasi oluşumlar olduğuna dikkat çekti ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu önemli, çünkü bu protesto yanlısı veya radikal-milliyetçi bir duruş sergileyen partilerin daha iyi performans göstermesi yönündeki genel eğilimin bir parçasıdır.”
Kazananların aslında destek kaybetmeleri - örneğin GERB-SDS liderleri önceki parlamento seçimlerine kıyasla 100 000'nin üzerinde oy kaybetmesi dışında bu oylama Bulgaristan'da demokratik süreçlerinin başlangıcından bu yana en düşük katılım oranı ile tarihe geçecek.
Analizatörlere göre, seçimlerdeki düşük katılım oranının politikacılar için bir uyarı işareti olması gerekiyor, seçmenlerin yorgunluğuve ilgisizliğinin gösteriyor ve Bulgaristan’daki demokrasinin kalitesini etkiliyor. Seçimlerin “2'si 1 arada” olması katılımın artmasını sağlamadı.
Parvan Simeonov, vatandaşların oy kullanma konusundaki isteksizliklerinin nedenleri arasında, bazılarının siyasi olarak temsil edilmemesininde bulunduğunu ekliyor. Simeonov, toplumumuzun bu kesiminin biraz daha “doğu” eğilimli olanlardan oluştuğunu belirtiyor ve diğer birçok analiatör gibi, kıskanılacak siyasi itibara sahip olan Cumhurbaşkanı Rumen Radev ile ilişkili yeni bir oluşumun ortaya çıkması için siyasi bir boşluk görüyor.
Böyle yeni bir siyasi proje neden potansiyel taşıyor?
Simeon Parvanov şöyle açıklıyor: "Cumhurbaşkanı kendini sağ ile özdeşleştirenlere olduğu gibi merkezcilerle de hitap edebiliyor, ancak Batı yanlısı liberallere hitap etmekte zorlanıyor. Bu nedenle cumhurbaşkanından “doğu” olarak adlandırılan kesmin“merkez” olarak adlandırılankesimle birleşmesi çağrısı gelebilir. Bunun sebebi, bu ülkede “doğu” nun, özellikle HÖH’ün tekelinde olduğu için her zaman bir şekilde izole edilmesidir.
“2'si 1 arada” seçim sonuçları iki siyasi oluşumda liderlerin istifalarını getirdi. “Da Bulgaria” partisinin lideri Hristo İvanov ve Bulgaristan Sosyalist Partisi lideri Kornelia Ninova istifa etti. Bulgaristan'ın siyasi sahnesinde bundan sonra ne olacağını yakında öğreneceğiz.
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..
Bulgaristan vatandaşları üç yılda yedinci kez olmak üzere sandık başına geçti. Bu yıl Haziran ayında olduğu gibi, şimdi de katılım düşük. Bulgaristan radyosu Sofya merkezinde anket yaptı ve insanların nabzını yokladı. Ülkeye sağlam bir yönetim..
Üç yıldan kısa sürede üst üste 6. kez düzenlenen erken genel seçimlerin öncesinde yönetim ümitsizliğinin Bulgaristan vatandaşlarına verdiği yorgunluk aşikâr olurken son derece cılız seçim kampanyasına bakılırsa yorgunluğun siyaset alanında da..