1994 yılında imzalanan Tuna Nehrinin Korunması ve Rasyonel Kullanılması İşbirliği Sözleşmesi’nin yıldönümü vesilesi ile Uluslararası Tuna Nehrini Koruma Komisyonu girişimi üzerine 2004 yılından bu yana 29 Haziran günü Tuna Nehri Günü ilan edildi.

Bu vesile ile Bulgaristan’ın en kuzeyindeki yerleşim birimi ve Tuna nehri üzerinde ilk limanı olan Vrav köyüne ilişkin röportajımızı dikkatinize tekrar sunuyoruz.

Çok uzak olmayan geçmişte tahıl yüklemek üzere gelen Yunan ve diğer yabancı ticaret gemileri ve Vrav-Vidin hattında sefer yapan yolcu vapurları buraya demir atardı. Bir zamanlar hayat dolu olan köy, bugün sessizliğe teslim olmuş durumda.

Vrav köyünün binyıllık tarihçesi ta Bronz Çağı’na uzanıyor. I. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun kuzeybatı sınırını korumak üzere bölgeye Roma lejyonu konuşlandırıldı. Bu amaçla inşa edilen Dortikum kalesi, defalarca Daçyalılar, Gotlar, Hunlar, Slavlar ve Avarlar’ın saldırılarına maruz kalarak yerle bir edildiyse de her seferinde Romalılar tarafından yeniden yapıldı.

Günümüzde Vrav köyünde yaşayan Ulah nüfusu, bir dizi Bulgar kelimesi ve deyimi kullanmakla birlikte Rumence’nin eski bir lehçesini konuşur.

Avrupa’nın en yoksul bölgelerinde bulunan köyün sakinleri, varlıklarını güçlükle sürdürmekteler. Bulgaristan’ın kuzeybatısında yer alan diğer birçok yerleşim birimi gibi, Vrav köyünde de çoğunlukla iki ucu birbirine bağlamakta zorlanan yaşlılar kaldı.

Konu ile ilgili BNR Vidin Radyosu muhabiri Katya Borisova’nın röportajını sunuyoruz.

• Bulgaristan’ın Kuzeybatısı’na özgü tat ve kokular nelerdir?

• Kuzeybatı’nın keşfedilmeyi bekleyen şehri- Kula

Radyomuza konuşurken böylesine ıssızlaşmış vaziyette olan küçük yerleşim birimlerinin kalkınmasından bahsetmenin zor olduğunu belirten Vrav köyü muhtarı Nina Udroeva, „Asfaltlı bir sokağımız bile yok” dedi.

„Okul ve anaokul binalarında huzurevi kurulması projesinin uygulanacağına dair Bregovo Belediyesi’nden söz aldığımız için bu iki binanın korunmasına ilişkin uzun vadeli planlarımız var. Bunu yapmayı ve sokakları biraz olsun tamir ettirmeyi başarırsak eğer, Vrav köyü farklı bir görünüm edinecek. Tuna nehrinin Bulgaristan topraklarında ilk yerleşim birimi olan köyün son derece elverişli olan konumu ile ilgili planlarımız da var. Bizim zenginliğimiz nehirdir, dolayısıya sahile yakın yürüyüş yolu yapmayı düşünüyoruz.“

Vrav köyü nüfusunda kayıtlı 191 kişinin ortalama yaşı 70 kadardır. Onların yüzde 80’i maddi durumu zayıf olan insanlardır. Köyde iş olmadığı için gençler de yok. Bütün yerli “ekonomi”, üç kişinin istihdam edildiği bir tarım şirketinden ibarettir. Altyapının olmayışı da ciddi bir sorun.

„Devletin küçük yerleşim yerlerine sırt çevirmiş durumda olduğunu düşünüyorum. Köye giden yol olmayınca yatırım çekmenin de yolu yok. Sofyalı olup elektronik ticaretle uğraşan iki çocuklu bir aile köye yerleşti. Köyün gelişmesine ilişkin güzel fikirleri var, buraya başka gençleri de getirebileceğini söylüyorlar, ama bunun olması için altyapıyı biraz olsun hallletmek lazım” diyen köy muhtarı özellikle yeni İmar ve Kalkınma Planı kapsamında ülkenin kuzeybatısı ve Tuna üzerindeki belediyelere yönelik ek kaynakların sağlandığına işaret ederek “Paranın var olduğundan eminim. Fakat para almak için doğru istemesini bilmek lazım ”sözlerini kullandı.

Vrav köyü, turist celbeden bir istikamet haline gelebilir. Tuna nehri, hem balık avına hem dinlenceye mükemmel şartlar sunar. Yaz mevsiminde nehrin ortasında oluşan adacıklar ve köydeki plaj, doğa ile baş başa kalarak müthiş manzaraların ve sessizliğin tadını çıkarmaya talip olan turistler için burası bir cennet köşesidir.

Köy evlerinin bir bölümü Ulah geleneğine özgü tarzda yapılmıştır. Her ne kadar kendi kaderine bırakılmış olsa da Vrav köyü, aynen Bulgaristan’ın kuzeybatısında yer alan diğer yerleşim birimler gibi ziyaret edilmeye değer.

İlgili yazılar:

• AB'nin en az gelişmiş bölgesi -Kuzeybatı Bulgaristan'da mükemmel bir ekonomik "fırtına" meydana gelebilir

• Ülkemizin fakir Kuzeybatı kesiminde eşi görülmez doğal ve tarihsel varlıklar mevcuttur

Yazı: Veneta Nikolova /BNR- Vidin radyosundan Katya Borisova'nın röportajından /