Arda nehri sularının bu yaz mevsiminde de Yunanistan tarafından tarım arazilerinin sulanması için kullanılmasına ilişkin iki devlet dışişleri bakanları tarafından hükümetlerarası siyasi beyannamenin imzalanması üzerine Kırcali sakinleri, en yağışsız aylarda “Arda” barajlar sisteminde suyun yine yetersiz olacağı yönünde endişelenmeye başladılar. Su sıkıntısının yaşanması ihtimali, en çok otelciler, turizmciler ve balık üreticilerini tedirgin ediyor.

Arda suları, sistem halindeki üç barajdan geçtikten sonra Yunanistan’ın Evros bölgesine akar. Geçen yılın yaz mevsimine kadar bu sularla 20 000 hektar kadar tarım kültürlerinin sulanması yapılırdı.

BNR Kırcali Muhabiri Valia Apostolova’ya konuşan otelci Georgi Bashkov’a göre, Yunanistan’ın bu bölgesinde mikro barajlar mevcut olmadığı için su ihtiyacı böylesine büyüktür.

“Arda nehri sularının belirli bir miktarı Yunanistan’daki sulama sistemlerinde kullanılsa da büyük bölümünün Ege denizine akıtıldığını görüyoruz. ”

Georgi Bashkov’un “Kırcali” barajında bulunan oteli, her yaz sezonunda yurttan ve yurt dışından gelen yüzlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir. 15 yıldır en sıcak aylarda baraj sularının boşaltılması ve su seviyesinin azalmasına tanıklık eden adam, baraj kıyılarının çırılçıplak hali ile ortaya çıkması ile oluşan ve ay peyzajı andıran tablonun turistleri geri ittiğini paylaştı.

“Tatil yeri olduğumuz için baraj sularının düştüğü, toprakların ise kupkuru olduğu manzara pek cazip olmuyor. Konuklarımızın büyük bir bölümü balık avı yapıyor. Oysa balık, özellikle şimdi havyar attığı dönemde sık sık kuruda kalıyor. Bundan 3-4 yıl önce baraj seviyesinin azalması ile sudaki oksijen miktarı çok düştü ve balık çiftliklerinde bulunan balıkların büyük bölümü öldü.”

Barajlar sisteminde bulunan su, Bulgaristan topraklarında sulama için değil, tüketimin en büyük olduğu dönemlerde elektrik üretimi için kullanılmaktadır. Dolayısıyla Arda nehrinin dolduğu kış mevsiminde dolan barajlarda yazın elektrik tüketimi yüksek olunca türbinler çalıştırılır.

Turizm sektörü temsilcilerine göre asıl mesele Yunanistan’a su vermemiz değil, bunun en yağışsız ve sıcak aylarda, ülkede de bu suya ihtiyaç duyulduğu dönemde yapılmasıdır.

Balık yetiştiriciliği yapan ve yüzen restoranı bulunan Miroslav Shopov’un yürüttüğü işler de “Kırcali” barajındaki su seviyesine bağlıdır.

“Oksijen miktarının kritik seviyeye düştüğü ve dolayısıyla balığa yem vermeyi kestiğimiz durumlaryaşıyoruz. Gelirimiz düşüyor ve çok büyük zarara uğruyoruz. Yüksek seviyeye ihtiyacımız var. Yazın su sıcaklığının 28 – 28,5 dereceye çıktığı ve dolayısıyla varlığımızın sürdürülmesi açısından kritik olan dönemlerde su vermek gerekirken biz ne yapıyoruz?”

Sistem halindeki üç barajdan sadece “Kırcali” barajında dinlence alanları, otel ve restoranlar, hatta plaj ve su sporları yapma yerleri kurulmuştur. Su seviyesinin her yaz mevsiminde çarpıcı ölçüde düşmesi, hem Kırcali hem devlete gelir getiren turizm ve balık üretimi sektörünü zarara uğrattığı için iş insanlarının bu konuda hassasiyeti büyüktür.

“Yaz döneminde otel, restoran ve konuk evlerinde çalışan 450 kadar kişi var. Yani bölgedeki insanlar için ciddi geçim kaynağı söz konusu. Ayrıca balık üretimi sektöründe çalışan 300-400 kişi var. Su olmayınca bu insanlar iş yerlerini, biz de çalışanlarımızı kaybetmiş oluruz. ”

Bundan kısa süre önce Arda nehri sularının Yunanistan tarafından tarım arazilerinin sulanması için kullanılmasına ilişkin imzalanan beyannamenin süresi 5 yıl olurken verilen suyun miktarı her yıl ayrıca belirlenecek. Bu dönemde Yunanistan’ın kendi topraklarında tesis kurarak nehir sularını toplamaya ve sulama için kullanmaya başlaması planlanıyor.

Bu yıl Yunanistan’a kullandırılacak olan su miktarının ne kadar olduğundan bihaber olan yerli iş sektörü temsilcileri, anlaşılan su miktarı ne olursa olsun öncelikle ulusal menfaatin göz önünde bulundurulması gerektiğini öne sürüyorlar. Bu bağlamda olası tazminatlar konusu gündeme getiriliyor.

Kaynak  : BNR “Horizont” Programı

Röportaj  : BNR Kırcali Muhabiri Valia Apostolova

Çeviri  : Tanya Blagova