Αποδεικνύεται ότι όλο και περισσότεροι τουρίστες σε παγκόσμια κλίμακα, συμπεριλαμβανομένων και τέτοιων που επισκέπτονται τη Βουλγαρία, αναμένουν και μάλιστα ζητούν να τους προσφέρονται τουριστικές υπηρεσίες που είναι φιλικές και υπεύθυνες προς το περιβάλλον, τους καταναλωτές και τον ντόπιο πληθυσμό. Το πόσο είναι κοινωνικά υπεύθυνος ο βουλγαρικός τουρισμός δεν είναι καθόλου δύσκολο να διαπιστωθεί. Αρκεί κανείς να επισκεφθεί τα παρευξείνια θέρετρα ή μερικά από τα πολυδιαφημιζόμενα χιονοδρομικά κέντρα, για να καταλάβει περί τίνος πρόκειται.
Στην ουσία πρόκειται για την ανεξέλεγκτη πυκνή οικοδόμηση ξενοδοχείων και κέντρων εστίασης και διασκέδασης στα θέρετρα, καθώς και ολόκληρων εξοχικών οικισμών, για τη ρύπανση του περιβάλλοντος με παράβαση των σχετικών διατάξεων, για τη σκληρή εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.Αν και οι εργαζόμενοι στον τουρισμό από χρόνια εξετάζουν μέτρα αειφόρου ανάπτυξης του κλάδου, τα αποτελέσματα προς το παρόν είναι δεν είναι φανερά. Αυτό δεν σημαίνει ότι στη Βουλγαρία δεν θα βρει κανείς καλά παραδείγματα συμμόρφωσης του τουρισμού προς τα ευρωπαϊκά στάνταρ. Ένα απ’ αυτά τα παραδείγματα είναι το Βέλινγκραντ. Ανεξάρτητα από την εντατική οικοδόμηση πολυτελών ξενοδοχείων και κέντρων αναψυχής, αυτή η γραφική πολίχνη στη Ροδόπη με μεταλλικές πηγές κατόρθωσε να διατηρήσει τη φύση της και την ανεπανάληπτη γοητεία της.

Καλά παραδείγματα του λεγόμενου ηθικού τουρισμού θα ανακαλύψετε και σε άλλα μέρη της χώρας, κυρίως στους μικρούς ορεινούς οικισμούς, οι κάτοικοι των οποίων δέχονται επισκέπτες στα σπίτια τους, προσφέροντάς τους οικολογικό τρόπο ζωής, καθώς και ευκαιρία να γνωρίσουν την ντόπια κουζίνα, φολκλόρ και επαγγέλματα, χωρίς να ζημιωθεί το περιβάλλον.


Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους μικροεπιχειρηματίες είναι ευσυνείδητοι φορολογούμενοι και εργοδότες που συμμορφώνονται με τη βουλγαρική νομοθεσία σε αντίθεση με εκείνους που αναζητούν γρήγορα και εύκολα κέρδη, καθώς επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα της σκιώδους οικονομίας. Η χρηματοοικονομική κρίση χαλιναγώγησε σε κάποιο βαθμό τις ορέξεις των επενδυτών και σαν αποτέλεσμα η οικοδόμηση ακατάλληλα μεγάλων ξενοδοχείων στα πιο απίθανα μέρη σχεδόν έπαψε. Τώρα εκδηλώνεται τάση μείωσης των τιμών και βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών που σημαίνει και συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανόνες υπεύθυνου τουρισμού.

Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Κοινωνικής και Οικολογικής Ευθύνης το ήμισυ των ξενοδοχείων στη Βουλγαρία ήδη λαμβάνουν κάποια μέτρα εξοικονόμησης νερού, ενώ το 70% βρήκε τρόπο βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ταυτόχρονα μόλις το 17% των βουλγαρικών ξενοδοχείων διαθέτουν σύστημα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και αυτό αναπόφευκτα βλάπτει το περιβάλλον. Το καλό είναι ότι όλοι και περισσότεροι βουλγαρικοί δήμοι και κοινότητες κατανοούν ότι ο τουρισμός δεν σημαίνει μόνο κρεβάτια, ξενοδοχεία και μπετόν.

Ιδού η γνώμη του Ζντράβκο Βασίλεφ, δημάρχου του Δήμου Ντέβιν της Ροδόπης: "Πρέπει να κατανοήσουμε ότι και το πολυτελέστατο κέντρο Spa, το πιο ωραίο και άνετο δωμάτιο, η πλουσιότερη επιλογή δορυφορικών προγραμμάτων δεν μπορούν να αντικαταστήσουν το ρομαντισμό και την απόλαυση της παρατήρησης της ανατολής ή της φύσης στο βουνό, των ορμητικών νερών ενός καταρράκτη, των χιλιάδων αποχρώσεων της βλάστησης το φθινόπωρο, των άγριων ζώων, δηλαδή την απόλαυση του ανόθευτου πνεύματος της φύσης! Δυστυχώς, λίγα άτομα που επισκέπτονται τα ορεινά μας θέρετρα, γνωρίζουν αυτό τον ανεκτίμητο πλούτο. Να γιατί πρέπει να εργαζόμαστε σ’ αυτή την κατεύθυνση και να κάνουμε έτσι ώστε ο τουρίστας να βιώσει τις διακοπές του ως απίθανη εμπειρία που θα τον πείσει να ξανάρθει".

Σε πολλά μέρη οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν το ντόπιο φολκλόρ και παραδόσεις

Η αλήθεια είναι ότι ο ενθουσιασμός των κοινοτήτων που μέχρι πρόσφατα επέτρεπαν πρόθυμα την οικοδόμηση ξενοδοχειακών συγκροτημάτων, γηπέδων γκολφ, ανελκυστήρων σκι και άλλων εγκαταστάσεων, που ασχημαίνουν το τοπίο, με την ελπίδα να αποκομίσουν κέρδη, άρχισε να σβήνει. Πολλά άτομα στη χώρα ήδη συνειδητοποιούν τα πλεονεκτήματα του εναλλακτικού τουρισμού που φυλάγει τη φύση και ταυτόχρονα μπορεί να είναι κερδοφόρος. Πρόκειται για την οργάνωση πεζοποριών στο βουνό με συγκομιδή μανιταριών ή παρατήρηση πτηνών, με ιππασία, ορεινό ποδήλατο, γνωριμία με τα ντόπια επαγγέλματα και άλλες ασχολίες που προσελκύουν πολλούς τουρίστες ανάμεσα στην άγρια φύση.

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα