Για να αντιμετωπίσει τον άδικο κατακερματισμό του κράτους μας στη Συνθήκη του Βερολίνου του 1878 η Βουλγαρία διεξήγαγε τέσσερεις πολέμους για εθνική ενοποίηση. Και αργότερα, υπό σοβιετική διοίκηση, συμμετείχε στην τελική φάση του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Στο πεδίο μάχης έχασαν τη ζωή τους πολλοί βούλγαροι στρατιώτες και η αυταπάρνησή τους στον αγώνα δόξασε το όνομα των στρατηγών που διηύθυναν τις μάχες.

Το πρώτο βιβλίο της σειράς «Οι βούλγαροι στρατηγοί 1878-1946. Με αξιοπρέπεια και τιμή» διηγείται για 125ανώτατους αξιωματικούς του Γ΄ Βουλγαρικού Βασιλείου. Κάποιοι γνωστοί μέχρι και σήμερα, άλλοι βυθισμένοι στη λήθη – όλοι αυτοί υπηρέτησαν την πατρίδα σε πόλεμο και ειρήνη και μοιράζονταν τις δυσκολίες με τα στρατεύματά τους. Δυστυχώς, πολλοί από τους στρατηγούς, που έθεσαν τα θεμέλια του βουλγαρικού στρατού, κατηγορούνταν, δικάζονταν με και χωρίς ενοχή και σκοτώνονταν.

«Το να βγάλουμε τα ονόματά τους από τη λήθη είναι σημαντικό, για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που ο καθένας απ’ αυτούς έχει επενδύσει στην εκπλήρωση του όρκου πίστης προς την Πατρίδα και στα ιδανικά, που ισχύουν μέχρι και σήμερα» - λέει η υφηγήτρια Σόνια Πενκόβα, συγγραφέας του βιβλίου μαζί με τον καθ. Τόντορ Πετρόφ. – «Συνήθως γνωρίζουμε εκείνους τους στρατηγούς, που συνδέονται με εμβληματικά γεγονότα της στρατιωτικής ιστορίας, αλλά ξεχνάμε πολλούς ανώτατους αξιωματικούς, η συμβολή των οποίων δεν είναι στο πεδίο μάχης. Εκείνοι συνέβαλαν στην ίδρυση του στρατού, στη διαμόρφωση της φιλοσοφίας του και όλων των λεπτομερειών που χτίζουν τη συνολική εικόνα του. Αποδεικνύεται ότι ακόμη και στις απραγματοποίητες νίκες υπάρχει πολλή αντοχή και έσχατες προσπάθειες, που καταβλήθηκαν στο όνομα των βουλγαρικών εθνικών συμφερόντων. Και ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων αυτών έκαναν ακριβώς αυτό.»

Όσον αφορά τα προσόντα και την επαγγελματική προετοιμασία, για τα οποία ξεχώριζαν οι ανώτατοι αξιωματικοί στη Βουλγαρία μετά την Απελευθέρωση, η συγγραφέας του βιβλίου συνοψίζει:

«Εκτός από τη Βουλγαρική Στρατιωτική Σχολή, οι στρατηγοί τελείωσαν έγκριτα σχολεία, σχολές και ακαδημίες τόσο στη Ρωσία, όσο και στη Δυτική Ευρώπη – στην Ιταλία, την Αυστροουγγαρία, τη Γαλλία το Βέλγιο, τη Γερμανία» - λέει η υφηγήτρια Σόνια Πενκόβα. – «Ένα μεγάλο μέρος εξ’ αυτών είχαν και μόρφωση στον τομέα του δικαίου, της ιατρικής, της τεχνικής. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι είχαν εξαιρετικά σοβαρή εκπαίδευση. Χάρη στην επαγγελματική τους προετοιμασία διάνυσαν μακρά πορεία στη στρατιωτική ιεραρχία και με τις ενέργειές τους υπερασπίζονταν αυτά που έμαθαν στο πεδίο μάχης.»

Οι στρατηγοί του Γ΄ Βουλγαρικού Βασιλείου όχι μόνο έκαναν σταδιοδρομία στον στρατό, αλλά και διέπρεψαν ως κοινωνικοί παράγοντες, κάποιοι έγιναν βουλευτές, ακόμη και πρόεδροι της Βουλής, άλλοι μετατράπηκαν σε αρχηγούς κομμάτων και ανέπτυξαν πολιτική δραστηριότητα. Συναντιούνται και διπλωμάτες, διευθυντές επιχειρήσεων και τραπεζών, συγγραφείς μονογραφιών, σχολικών βιβλίων και απομνημονευμάτων. Αλλά ό, τι και να έκαναν, το έκαναν με πατριωτικό πνεύμα.

«Αυτό που μας κληροδότησαν οι στρατηγοί είναι αφοσίωση στην υπόθεση «Βουλγαρία» χωρίς σημασία με τι μέσα θα υπερασπίζεται» - λέει επίσης η υφηγήτρια Σόνια Πενκόβα. – «Την πίστη, στην οποία ορκίστηκαν, μπαίνοντας στον στρατό, υπερασπίζονταν μέχρι την τελευταία τους ώρα – ανεξάρτητα από τους εξαιρετικά σοβαρούς κατακλυσμούς, από τους οποίους πέρασε η ζωή τους. Ένα μεγάλο μέρος εξ’ αυτών των αξιοπρεπών ανθρώπων, που έδωσαν τόσο πολλά στη Βουλγαρία, τελείωσαν τη ζωή τους καταδικασμένοι από το Λαϊκό Δικαστήριο, και άλλοι – σκοτώθηκαν χωρίς δίκη και καταδίκη.»

Η σειρά βιβλίων θα καλύψει τα ονόματα άνω των 500 στρατηγών, μέρος της στρατιωτικής ιστορίας της Βουλγαρίας από την Απελευθέρωση μέχρι την ανακήρυξή της ως λαοκρατικής δημοκρατίας. Η υφηγήτρια Σόνια Πενκόβα ελπίζει κάποιος ιστορικός να ερευνήσει τους στρατηγούς κατά τη διάρκεια του σοσιαλισμού και της σύγχρονης εποχής μας.

Φωτογραφίες: Εθνικό Μουσείο Στρατιωτικής Ιστορίας, Κίρτσο Στοΐτσκοφ, bgnes

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα