Colonia Flavia Pacis Deultensium romake, ose Deultum, është kolonia më e vjetër romake nëpër trojet bullgare. Është themeluar në fillim të viteve 70 të shekullit të parë, fill pas Luftës Judaike. Sot kujtimin për koloninë e ruan Rezervati..
Në një përpjekje për t'i kapërcyer përçarjet dhe mosmarrëveshjet rreth mësimdhënies së historisë në shkollë, të mërkurën dhe të enjten ekspertët e Komisionit të përzier bullgaro-maqedonas do të diskutojnë në Sofje periudhat e Parahistorisë,..
Në Smoljan u krijua një muze i ri. Ai ndodhet në shtëpinë e vjetër të Haxhi Çones. Iniciatori i idesë dhe zbatuesi i saj janë përfaqësues të shoqatës rinore “Hajdutët e Rodopeve”. Misioni i tyre është që të ruhet trashëgimia kulturore në regjionin..
Rreth 2000 janë monumentet, skulpturat dhe basorelievet, kushtuar personaliteteve të dalluar dhe ngjarjeve historike në kryeqytetin bullgar. Rreth disave kalojmë çdo ditë dhe i njohim shkëlqyeshëm, por për të tjerët as që dyshojmë. Deri vonë informata..