Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Boris Hristovi – basi i cili përhapi lavdinë e Bullgarisë

Foto: Архив

Sipas traditës zëri i këngëtarit të madh operistik bullgar Boris Hristov tingëllon që në minutën e parë të çdo Viti të Ri. Kënga kishtare “Për shumë vjet” përbën një bekim drejtuar popullit bullgar. Këngëtari operistik Boris Hristov kurrë nuk doli në skenën bullgare, por u la bullgarëve interpretime të famshme të këngëve ortodokse kishtare. Incizimet u bënë në Tempullin Monument “Shën Aleksandër Nevski”, ku në vitet 30-të të shekullit të XX Boris Hristovi këndonte në korin.

Boris Hristovi lindi në Plovdiv, por rriti në kryeqytetin Sofje. Që nga vitet rinore ai shfaqte një interes të theksuar ndaj këndimit. Me gjithë atë u regjistrua të studiojë drejtësi në Universitetin e Sofjes “Shën Klimenti i Ohrid”. Në po atë kohë u bë solist i Korit “Gusla”. Vitet e para të Luftës së Dytë Botërore shërbente në ushtrinë si kalorës dhe rregullisht merrte pjesë në koncertet ushtarake. Edhe mbante recitale në sallën “Bullgaria”. Është e dukshme, që talenti i tij bënte përshtypje të fortë, sepse familja mbretërore i siguroi atij një bursë dhe më 18 maji të vitit 1942, ditëlindjen e tij, me bekimin e familjes nisi për Itali. Aty ai filloi të mësojë këndim te baritoni i famshëm Rikardo Straçiari. Në vazhdim të dy viteve punonte me këmbëngulje dhe arriti të zotërojë partitë kryesore të basëve në repertorin italian. Gjatë viteve 1944 dhe 1945 ai ishte në Austri, ku merrte pjesë në koncerte dhe bënte incizime për radion.



Pas përfundimit të luftës Boris Hristovi prapë u kthye në Romë, ku kishte koncerte në Akademinë “Santa Çeçilija”. Ato shfaqje basi i madh bullgar i konsideronte fillimin e vërtetë të karrierës operistike. Debutimi në skenën e operës ishte në teatrin “Rexho Kallabrija” me rolin e Kolinit nga “Bohemi”. Të ngazëlluara ishin jo vetëm duartrokitjet e publikut, por edhe reagimet e kritikëve muzikorë. Pas kësaj në skenën e Operës së Milanos “La Skala” radhiten rolet e Pimenit dhe mbretit Boris nga “Boris Godunovi”, i Dosifejit nga “Hovanshtina”, i mbretit Mark nga “Tristani dhe Izollda” dhe i Hagenit nga “Perëndimi i hyjnive”, i Orovezos nga “Norma”, i Kasparit nga “Qitësi çudibërës”, i mbretit Henri nga “Loengrin”, i Fieskos nga “Simone Bokanegra”, i Rokos nga “Fidelio”. Vetëm për tri sezone Boris Hristovi fitoi një popullaritet botëror dhe u radhit ndër këngëtarët më të kërkuar dhe më të afirmuar. Gjatë kësaj periudhe ai pasuroi repertorin e personazheve operistikë, realizoi shumë incizime në radio, merrte pjesë në koncerte. Shpesh herë interpretonte partitë e basit në vepra të kompozitorëve Hendell, Hajdn, Betoven...

Brenda këtyre viteve të para të karrierës Boris Hristovi me ambicie të madhe përsoste tingëllimin e zërit, pasuronte talentin artistik dhe muzikor. Pasi zbuloi pasionin e vet ndaj muzikës sllave, këngëtari depërtoi në shtresat më të thella të shpirtit, filozofisë dhe psikologjisë së kompozitorit rus Musorgski. Me një pasion të madh ai studionte dhe grumbullonte botime dhe autografe të kompozitorit dhe krijimtarinë e tij të këngëve. Brenda viteve 50-të dhe 60-të të shekullit të XX-të Boris Hristovi fitoi popullaritetin e basit më madh të planetit. Ai u afirmua si një mjeshtër dhe interpretues i afirmuar dhe i respektuar i muzikës klasike ruse.

Boris Hristov

Në mesin e shekullit të XX-të Boris Hristovi ishte një këngëtar i autoritetshëm, i cili zotëronte të gjitha skenat operistike. Një bas, të cilin e krahasuan vetëm me Shaljapinin. Këngëtari, i cili e vuri fillimin e erës së basëve, të cilët deri atëherë mbeteshin nën hijen e tenorëve dhe sopranove. Në ato dekada Boris Hristovi arriti majat më të larta të artit të këndimit dhe të artistit. Ai ishte një këngëtar i njohur, i kërkuar dhe i preferuar nga të gjitha teatrot e mëdha operistike të të dy kontinenteve – Evropa dhe Amerika. Me sukses të madh ai këndonte në Teatrin “La Skalla” të Milanos, në “Grand Opera” të Parisit, në Operën Mbretërore “Kovënt Gardën”, në Operën e Vjenës. Ai dha shfaqje të shumta në Rio de Zhaneiro, në Çikago në “Lirik opera”, në San Francisko, Uashington. Krahas kësaj jepte koncerte të shumta dhe prezantohej në festivalet më prestigjioze ndërkombëtare. Dhe kudo kritika muzikore gjithnjë theksonte pasurinë e madhe të zërit të tij të kultivuar, forcën dhe gjerësinë e shprehjes, thellësinë e basit të tij. Një figurë e fuqishme, një personalitet plotë joshje, një zë pushtues, një diksion i padiskutueshëm, një rikrijim adekuat i personazhit – kjo është karakteristika më lakonike të basit të madh bullgar Boris Hristov. Shumë nga rolet e tij e deri më sot mbeten një model i rikrijimit, i interpretimit dhe i shprehjes së plotë vokale, muzikore dhe artistike. Si për shembull Boris Godunovi, Filip II nga “Don Karlosi”, Mefistofelli nga “Fausti” dhe nga opera me të nijetin emër nga Bojto, Xhovani da Proçida nga “Forca e fatit” e kështu me radhë...

© Foto: arkiv

Qendra muzikore “Boris Hristov”

Në Itali Boris Hristovi jetonte deri në vdekjen në vitin 2003. Ai i la trashëgimi mëmëdheut një vilë të mrekullueshme në Romë, në të cilën vitet e fundit të jetës u jepte mësime këngëtarëve të rinj bullgarë. Sot ajo funksionon si Akademia “Boris Hristovi”. Shtëpia e të atit në Sofje është Muze me një sallë koncertesh. Deri në fund të jetës këngëtari shërbente si një shembull i një atdhedashësi madhështor. Për brezat mbeten interpretimet e tij të mrekullueshme – mesazhet e tij shpirtërore të shprehura me një zë, fuqia e të cilit depërton thellë në shpirtrat dhe në zemrat e njerëzve.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Fotografi: arkiv
По публикацията работи: Bojanka Arnaudova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Nënshkrimi i Traktatit të Paqes të Neuilly, 27 nëntor 1919

Elegjia për Krahinat Perëndimore tingëllon si një requiem

105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë në Luftën e Parë Botërore (1914-1918). Historianët e përkufizojnë dokumentin si "katastrofa e radhës..

botuar më 24-11-27 7.05.PD

Nuk ka qartësi se cila pjesë e trashëgimisë kulturore bullgare në Ukrainë është ruajtur për brezat e rinj

Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në të shkuarën, ashtu edhe në ditët e sotme. Deri në përfundim të luftës në Ukrainë, është e pamundur të..

botuar më 24-11-26 7.35.PD

Chat-i bullgar me inteligjencën artificiale BgGPT mund të shfrytëzohet falas nga të gjithë

Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë  Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..

botuar më 24-11-25 9.45.PD