Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Boris Hristovi – basi i cili përhapi lavdinë e Bullgarisë

Foto: Архив

Sipas traditës zëri i këngëtarit të madh operistik bullgar Boris Hristov tingëllon që në minutën e parë të çdo Viti të Ri. Kënga kishtare “Për shumë vjet” përbën një bekim drejtuar popullit bullgar. Këngëtari operistik Boris Hristov kurrë nuk doli në skenën bullgare, por u la bullgarëve interpretime të famshme të këngëve ortodokse kishtare. Incizimet u bënë në Tempullin Monument “Shën Aleksandër Nevski”, ku në vitet 30-të të shekullit të XX Boris Hristovi këndonte në korin.

Boris Hristovi lindi në Plovdiv, por rriti në kryeqytetin Sofje. Që nga vitet rinore ai shfaqte një interes të theksuar ndaj këndimit. Me gjithë atë u regjistrua të studiojë drejtësi në Universitetin e Sofjes “Shën Klimenti i Ohrid”. Në po atë kohë u bë solist i Korit “Gusla”. Vitet e para të Luftës së Dytë Botërore shërbente në ushtrinë si kalorës dhe rregullisht merrte pjesë në koncertet ushtarake. Edhe mbante recitale në sallën “Bullgaria”. Është e dukshme, që talenti i tij bënte përshtypje të fortë, sepse familja mbretërore i siguroi atij një bursë dhe më 18 maji të vitit 1942, ditëlindjen e tij, me bekimin e familjes nisi për Itali. Aty ai filloi të mësojë këndim te baritoni i famshëm Rikardo Straçiari. Në vazhdim të dy viteve punonte me këmbëngulje dhe arriti të zotërojë partitë kryesore të basëve në repertorin italian. Gjatë viteve 1944 dhe 1945 ai ishte në Austri, ku merrte pjesë në koncerte dhe bënte incizime për radion.



Pas përfundimit të luftës Boris Hristovi prapë u kthye në Romë, ku kishte koncerte në Akademinë “Santa Çeçilija”. Ato shfaqje basi i madh bullgar i konsideronte fillimin e vërtetë të karrierës operistike. Debutimi në skenën e operës ishte në teatrin “Rexho Kallabrija” me rolin e Kolinit nga “Bohemi”. Të ngazëlluara ishin jo vetëm duartrokitjet e publikut, por edhe reagimet e kritikëve muzikorë. Pas kësaj në skenën e Operës së Milanos “La Skala” radhiten rolet e Pimenit dhe mbretit Boris nga “Boris Godunovi”, i Dosifejit nga “Hovanshtina”, i mbretit Mark nga “Tristani dhe Izollda” dhe i Hagenit nga “Perëndimi i hyjnive”, i Orovezos nga “Norma”, i Kasparit nga “Qitësi çudibërës”, i mbretit Henri nga “Loengrin”, i Fieskos nga “Simone Bokanegra”, i Rokos nga “Fidelio”. Vetëm për tri sezone Boris Hristovi fitoi një popullaritet botëror dhe u radhit ndër këngëtarët më të kërkuar dhe më të afirmuar. Gjatë kësaj periudhe ai pasuroi repertorin e personazheve operistikë, realizoi shumë incizime në radio, merrte pjesë në koncerte. Shpesh herë interpretonte partitë e basit në vepra të kompozitorëve Hendell, Hajdn, Betoven...

Brenda këtyre viteve të para të karrierës Boris Hristovi me ambicie të madhe përsoste tingëllimin e zërit, pasuronte talentin artistik dhe muzikor. Pasi zbuloi pasionin e vet ndaj muzikës sllave, këngëtari depërtoi në shtresat më të thella të shpirtit, filozofisë dhe psikologjisë së kompozitorit rus Musorgski. Me një pasion të madh ai studionte dhe grumbullonte botime dhe autografe të kompozitorit dhe krijimtarinë e tij të këngëve. Brenda viteve 50-të dhe 60-të të shekullit të XX-të Boris Hristovi fitoi popullaritetin e basit më madh të planetit. Ai u afirmua si një mjeshtër dhe interpretues i afirmuar dhe i respektuar i muzikës klasike ruse.

Boris Hristov

Në mesin e shekullit të XX-të Boris Hristovi ishte një këngëtar i autoritetshëm, i cili zotëronte të gjitha skenat operistike. Një bas, të cilin e krahasuan vetëm me Shaljapinin. Këngëtari, i cili e vuri fillimin e erës së basëve, të cilët deri atëherë mbeteshin nën hijen e tenorëve dhe sopranove. Në ato dekada Boris Hristovi arriti majat më të larta të artit të këndimit dhe të artistit. Ai ishte një këngëtar i njohur, i kërkuar dhe i preferuar nga të gjitha teatrot e mëdha operistike të të dy kontinenteve – Evropa dhe Amerika. Me sukses të madh ai këndonte në Teatrin “La Skalla” të Milanos, në “Grand Opera” të Parisit, në Operën Mbretërore “Kovënt Gardën”, në Operën e Vjenës. Ai dha shfaqje të shumta në Rio de Zhaneiro, në Çikago në “Lirik opera”, në San Francisko, Uashington. Krahas kësaj jepte koncerte të shumta dhe prezantohej në festivalet më prestigjioze ndërkombëtare. Dhe kudo kritika muzikore gjithnjë theksonte pasurinë e madhe të zërit të tij të kultivuar, forcën dhe gjerësinë e shprehjes, thellësinë e basit të tij. Një figurë e fuqishme, një personalitet plotë joshje, një zë pushtues, një diksion i padiskutueshëm, një rikrijim adekuat i personazhit – kjo është karakteristika më lakonike të basit të madh bullgar Boris Hristov. Shumë nga rolet e tij e deri më sot mbeten një model i rikrijimit, i interpretimit dhe i shprehjes së plotë vokale, muzikore dhe artistike. Si për shembull Boris Godunovi, Filip II nga “Don Karlosi”, Mefistofelli nga “Fausti” dhe nga opera me të nijetin emër nga Bojto, Xhovani da Proçida nga “Forca e fatit” e kështu me radhë...

© Foto: arkiv

Qendra muzikore “Boris Hristov”

Në Itali Boris Hristovi jetonte deri në vdekjen në vitin 2003. Ai i la trashëgimi mëmëdheut një vilë të mrekullueshme në Romë, në të cilën vitet e fundit të jetës u jepte mësime këngëtarëve të rinj bullgarë. Sot ajo funksionon si Akademia “Boris Hristovi”. Shtëpia e të atit në Sofje është Muze me një sallë koncertesh. Deri në fund të jetës këngëtari shërbente si një shembull i një atdhedashësi madhështor. Për brezat mbeten interpretimet e tij të mrekullueshme – mesazhet e tij shpirtërore të shprehura me një zë, fuqia e të cilit depërton thellë në shpirtrat dhe në zemrat e njerëzve.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Fotografi: arkiv
По публикацията работи: Bojanka Arnaudova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Prof. asoc. Spas Tashev

Rajonet ku jetojnë bullgarë në Shqipëri është e nevojshme të kenë autonomi administrative

Minoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..

botuar më 24-11-19 7.30.PD

Një pemë e bukur bullgare e Krishtlindjeve shkëlqen sërish në Muzeun e Industrisë në Çikago

Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..

botuar më 24-11-16 8.40.PD
Një valle e përfaqësuesve të pakicës bullgare në Shqipëri dhe e pjesëmarrësve bullgarë në Takimin Botëror të Mediave Bullgare në Tiranë (22-25.11. 2019)

Tirana njoftoi të dhëna zyrtare të përditësuara për bullgarët në Shqipëri

Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..

botuar më 24-11-15 2.07.MD