Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Ndërmarrjet e mesme dhe të vogla në Bullgari – gjendje dhe perspektiva

Foto: arkiv
Për vit me radhë Agjencia e vlerësimit të marketingut “NOEMA” paraqit një studim të gjendjes dhe problemeve të ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme në Bullgari. Këto firma përbëjnë 99 për qind të ekonomisë së vendit. Studimi shqyrton ambientin makroekonomik të ndërmarrjeve, gjendjen e tyre aktuale dhe aftësitë e tyre për konkurrencë.

Në Bullgari numri më i madh përbëjnë mikrondërmarrjet. Ato numërojnë 325 mijë, ndërsa ndërmarrjet e vogla janë gati 23 mijë, ato të mesme – 4 mijë e 444. Për sa u përket kompanive të mëdha, ato përbëjnë vetëm 2 për qind të pasqyrës ekonomike, ose 744. Ndërmarrjet e industrisë së përpunimit janë përqendruar kryesisht në jug të Bullgarisë. Dallimi midis gjendjes ekonomike të Bullgarisë Veriore dhe Bullgarisë Jugore është i ndjeshëm dhe sipas ekspertëve të “NOEMA”-s kjo ka të bëjë edhe me infrastrukturën e keqe. Kriza ka prekur ndjeshëm firmat e prodhimit, shumë prej të cilave kanë ndërprerë punë ose janë mbyllur vitet e fundit. Sipas studimit të punësuarit në ndërmarrjet e vogla dhe të mesme përbëjnë tre të katërtën. Ja pse në këtë sektor vërehet ulja e madhe e punësisë, derisa në kompanitë e mëdha ulja e punësisë nuk është e konsiderueshme. Për sa u përket treguesve financiarë, ata u përkeqësuan vitet e fundit. Janë pakësuar si të ardhurat, ashtu edhe qarkullimi. Sipas studimit në raste të vështirësive financiare dhe ekonomike ndërmarrjet kanë kursyer, duke mos blerë pajisje të reja. Gjatë 2011-ës ndërmarrjet e vogla dhe të mesme kanë rritur eksportin e tyre, tregojnë të dhënat e studimit. Eksportohen kryesisht produkte me mundësi përpunimi, po ashtu makina dhe pajisje. Pjesa më e madhe e eksportit është drejtuar ndaj vendeve të tjera të BE-së. Shumë prej ndërmarrësve janë të moshës mbi 46 vjeç, sqaron znj. Ralica Ganeva nga Universiteti i Sofjes “Shën Kliment i Ohrit”. Studimi u përgatit në bashkëpunim të shkollës së lartë.

“Ndërmarrësit e rinj përbëjnë 5 për qind të të gjithë ndërmarrësve të sektorit – thotë znj. Ganeva. – Të rriturit, mbi moshën 60-vjeçare janë 15 për qind. Një e treta e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme në Bullgari janë firma familjare. Sipas statistikës 70 për qind e firmave familjare udhëhiqen nga themeluesit e tyre. Mund të pohohet se pikërisht këto janë ndërmarrjet me rrezik të mbylljes ose pronari i të cilave do të largohet nga biznesi.”

Problemi kryesor te ndërmarrjet e vogla dhe të mesme qëndron në financimin e tyre. Zakonisht bankat lëshojnë kredi në mënyrë selektive. Studimi i “NOEMA”-s tregon se biznesi ka nevojë për burime financuese suplementare. Paratë e pamjaftueshme janë arsyeja që të mos jepen mjete për risi. Në këtë drejtim firmat tona mbeten mbrapa në zhvillim. “Nën 10 për qind prej tyre bashkëpunojnë me institucione arsimore dhe akademike. Gjatë 2011-ës gati 40 për qind të risive ishte në proces lidhur me pakësimin e të ardhurave, të prekura nga kiza”, thotë ekspertja Ganeva, duke shtuar se ndërmarrjet janë financuar me para private ose me ato të afërme dhe të shokëve.

Një pikë tjetër e dobët e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme në Bullgari është prona intelektuale. Përqindja e ndërmarrjeve aktive në këtë fushë është shumë e vogël. Mezi 7 për qind prej tyre kanë patentë të regjistruar, ndërsa vetëm 13 për qind kanë regjistruar markën e vet tregtare. Nën një të pestën janë ndërmarrjet që disponojnë me para për të regjistruar patentën dhe markën tregtare.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Millka Dimitrova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Tregu i pasurive të paluajtshme ngriu

Tregu i pasurive të paluajtshme në Bullgari “ngriu” në nivelet e vitit të kaluar. Sipas të dhënave të Shoqatës Kombëtare të Pasurive të Paluajtshme, të cituara nga BTA, përjashtim bëjnë qytetet e mëdha, ku ka një rritje të numrit të transaksioneve...

botuar më 24-10-28 9.07.PD

1.6 milionë bullgarë punojnë me paga nën nivelin e jetesës

1454 leva (738 euro) në muaj i nevojiten një personi që punon për të mbajtur veten dhe për të jetuar sipas standardeve bullgare. Për një familje prej tre anëtarësh me dy të rritur dhe një fëmijë, shuma është 2616 leva (1329 euro), sipas Institutit për..

botuar më 24-10-24 1.17.MD

Pikëpamjet e ekspertëve për politikën financiare të shtetit në pragun e një Kuvendi të ri dhe Projektbuxhetin 2025

Pas zgjedhjeve të 27 tetorit, deri në fund të muajit, qeveria e përkohshme duhet të paraqesë në Kuvend Projektbuxhetin për vitin 2025. Sipas disa analistëve ekonomikë në vendin tonë, gjendja e planit buxhetor të shtetit për vitin 2024 ka qenë më e keqja..

botuar më 24-10-24 7.30.PD