Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Kombi bullgar është duke u plakur

Foto: BGNES
Njëri nga problemet kryesore të Bullgarisë është plakja e popullsisë. Të dhënat e statistikës kombëtare tregojnë se, në mes të shekullit të XXI-të një e treta e bullgarëve do të jetë në moshë pensioni. Po ashtu një sërë fushash do të kenë nevojë të madhe për t’u financuar, si p.sh., shëndetësia dhe kujdesi social. Qëndrueshmëria e sistemimit të pensionit gjithashtu do të përballet me sfida. Në tregun e punës do të ndihet mungesa e kuadrove.

Situata e tanishme demografiken Bullgari ka të bëjë me pakësimin e martesave, lindshmërinë e ulët, urbanizimin e shtuar, vdekshmërinë më të madhe dhe migrimin. Këta faktorë janë karakteristikë për vendet që ndodhen në kalim. Gjatë vitit 2050 çdo i treti bullgar do të jetë pensionist. Niveli mesatar i moshës së popullsisë është duke u rritur. Nëse më 1995 ky nivel ka qenë 40 vjeç, tani mosha mesatare është gati 43 vjeç. Shumica e të moshuarve banojnë fshatra dhe në qytetet e Bullgarisë Veriperëndimore dhe Qendrore. Më pak njerëz të moshuar banojnë në Sofje, Bllagoevgrad, Varna dhe Kërxhali. Ekspertët e statistikës kombëtare theksojnë se problemi nuk i takon vetëm Bullgarisë. Për sa i përket plakjes së popullsisë, ne renditemi me Austrinë, Belgjikën, Estonin, Letoninë, Portugalinë, Finlandën dhe Suedinë, ku përqindja e njerëzve mbi 65 vjeç është e lartë. Më pak pensionistë dhe më shumë njerëz në moshë të aftë për punë ka në Gjermani, Itali, Çeki dhe Slloveni.

Të dhënat tregojnë se në periudhën e dy regjistrimeve të fundit të popullsisë (2001, 2011) popullsia e Bullgarisë u pakësua me gjysmë milionë dhe tani numëron 7 mln e 360 mijë banorë. Sipas parashikimeve deri në vitin 2030, për shkak të faktorëve të ndryshëm, numri i bullgarëve do të ulet deri në 7 mln. Kjo tendencë negative ka të bëjë me tepër me faktin se fëmijët e lindur janë më pak se njerëzit e vdekur, se sa me migrimin jashtë vendit. Dekadat në vijim mundësitë për rritjen e lindshmërisë janë të kufizuara. Numri i pakësuar i femrave në moshë pjellori ndikon mbi riprodhimin e popullsisë në të ardhmen. Sipas të dhënave statistikore vetëm në periudhën nga 2015-ta dhe 2030 numri i femrave që lindin do të pakësohet me më se gjysmë milion. Vdekshmëria te fëmijët vazhdon të jetë e lartë. Kjo është tri herë më e lartë se në vendet e tjera të BE-së. Në Bullgari koeficientin më të madh të vdekshmërisë te fëmijët e përbëjnë grupet etnike të turqve dhe romëve.

Plakja e popullsisë është një arsyeje për nivelin e lartë të vdekshmërisë së përgjithshme dhe të asaj të parakohshme. Vdekshmëria e përgjithshme në Bullgari është më e lartë në rajonet ku banojnë më shumë njerëz të moshuar.

Migrimi jashtë vendit është njëri nga faktorët të cilët ndikojnë mbi proceset e plakjes së popullsisë. Emigrantët kryesisht janë të moshës së fertilitetit. Në periudhën e dy regjistrimeve të fundit të popullsisë (2001, 2011) 48 për qind e emigrantëve kanë qenë të moshës nga 20 deri në 39 vjeç. Qëllimi kryesor i cili qeveria bullgare i vuri vetes pasi ka miratuar analizën e aktualizuar të situatën demografike në vend është që të ngadalësohet tempi i plakjes dhe i pakësimit të popullsisë. Ideja është që të përmirësohen gjendja shëndetësore e bullgarëve, niveli arsimor dhe kualifikimi, si dhe aftësitë e tyre për t’u realizuar profesionalisht në vend.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Millka Dimitrova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Me hapjen ndaj botës, bullgari po ndryshon kulturën e tij të të ushqyerit

Profesioni i kuzhinierit po bëhet gjithnjë e më prestigjioz, dhe njerëzit që merren me të duhet ta duan vërtetë, sepse orët e punës janë të shumta, ngarkesa dhe përgjegjësitë – gjithashtu. Mbrojtësi qiellor i kuzhinierëve është Shën Lorenci – një..

botuar më 25-08-10 8.00.PD
Foto: Facebook/Agjencia Ekzekutive për Bullgarët Jashtë Shtetit

Për talentet e reja bullgare në mbarë botën në garat e Agjencisë Ekzekutive për Bullgarët Jashtë Shtetit në vitin 2025

Është gjithmonë bukur dhe frymëzuese kur flasim për talentet bullgare në mbarë botën. Dhe është edhe më frymëzuese kur bëhet fjalë për fëmijët. Në një ceremoni të veçantë në Sofje, Agjencia Ekzekutive për Bullgarët Jashtë Shtetit vlerësoi fituesit e..

botuar më 25-08-09 9.40.MD

“Gjuetari i vërtetë është ai që i ka dhënë më shumë natyrës, sesa ka marrë prej saj”, kujton kryetari i unionit të gjuetarëve dhe peshkatarëve

Si çdo vit, të shtunën e dytë të muajit gusht fillon sezoni i gjuetisë për thëllëzën, pëllumbin e egër, turtullin dhe në përgjithësi për speciet shtegtuese të egra. Sipas rregullave të përcaktuara, gjuetia kryhet vetëm gjatë ditës – një orë para lindjes..

botuar më 25-08-09 7.00.PD