Sot gjithnjë më vështirë e kemi të qartë në shkallë shkenca dhe teknologjitë janë pjesë e jetës sonë. Për këtë arsye një disiplinë e re “Komunikim shkencor” i vuri vetes si qëllim të paraqesë avancimin e kësaj fushe në mënyrë interesante dhe të thjeshtë. Shkencëtarët gjithnjë e më shumë popullarizojnë punën e tyre në një gjuhë të arritshme për njerëzit. Pikërisht në “përkthimin” si të thuash nga gjuha shkencore në të të thjeshtë e shikon të ardhmen e vet Nevena Hristozova – doktore e biologjisë në një universitet belgjian. Ëndrra e saj është që të aplikoje dituritë e grumbulluara pikërisht në vendin e lindjes. Lidhur me këtë ajo rrëfen:
“Sot secili mund të verifikojë gjithçka në internet. Dhe në se kërkojmë shpjegimin e “dhembjes së kokës”, ka mundësi të lexojmë se kemi ndonjë sëmundje të rëndë si tumor për shembull. Kur njerëzit lexojnë informacionin e gabuar, ata mbeten me përshtypjen, se diçka që nuk ka lidhje reale me problemin e tyre do të ndihmojë. Ka edhe një gjë tjetër, kur ndonjë informacion sensacional është e nxjerr nga konteksti. Kjo mund të provokojë një konspiracion me qëllim futjen e frikës nga shkenca dhe teknologjitë. Atëherë njerëzit fillojnë të mendojnë, se shkencëtarë të marrë krijojnë në laboratorët përbindësh dhe kataklizma.”
Ja përse sa më shumë dhe sa më mirë flasin njerëzit e arsimuar, aq më pak do t’u besojmë sajteve dhe rrjeteve të rreme televizive, të cilët manipulojnë informacionin dhe propagandojnë mite.
“Më të rrezikshme nga pikëpamja shëndetësore janë lëvizjet kundër vaksinave, si dhe analizat pseudo klinike sipas të cilave një produkt i zakonshëm mund të jetë ilaç magjik – thekson Nevena Hristozova. – Keqpërdorimi i antibiotikëve gjithashtu është një problem i madh, sepse në qoftë se ndonjë bakter do të zhvillojë rezistencë ndaj ilaçit, atëherë i sjellësh dëme jo vetëm vetes, por edhe njerëzve përreth. Në përgjithësi ka teori të llojllojshme, por kur ato kanë të bëjnë me shëndetin njerëzor dhe me ushqimin e një vendi të tërë, atëherë problemi bëhet serioz dhe atij duhet t’i kushtohet vëmendje."
Dhe problemi i parë ka të bëjë me organizmat e modifikuara gjenetikisht. Lidhur me këtë Nevena Hristozova shpjegon:
“Ushqimet e modifikuara gjenetikisht, që të testohen për rritjen në fushë dhe për ushqim, kalojnë përmes analizave të shumta – për toksicitet, për cilësi alergjike etj. Kjo nuk mund të thuhet për asnjë ushqim tjetër ose përbërje ushqimore në treg, pa marrë parasysh prejardhjen. Personalisht unë merrem me bioteknologji bimore. Mund të them, se ushqimet e modifikuara gjenetikisht nuk janë të rrezikshme. Në rrethet shkencore ka shumë publikime, të cilët vërtetojnë, se ata janë të vlefshme për konsumim, sepse janë të kontrolluara rreptësishtë.”
Mirëpo, nuk qëndron ashtu problemi me ushqimet e nxjerra nëpërmjet rrezatimit ose mutagjenezës kimike– për to legjislacioni evropian tani për tani nuk kërkon testim. Prandaj ato produkte hasen në treg, megjithëqë mund të jenë të rrezikshme si për ambientin rrethues, ashtu edhe për shëndetin e njerëzve, mendon Nevena Hristozova dhe vazhdon:
“Ata rriten kudo, sepse po flasim për varietete, të cilët hasen edhe në tregjet tona. Për shembull grejpfruti është një hibrid krijuar para shekujsh. Por ai nuk është testuar kurrë që të shihet rrezatimi i ambientit rrethues çfarë mutacione në nivel gjenetik ka provokuar.”
Në raste të tilla është mirë që të botohen fakte të sakta dhe secili të bëjë zgjedhjen e vet të informuar çfarë të konsumojë.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë në Luftën e Parë Botërore (1914-1918). Historianët e përkufizojnë dokumentin si "katastrofa e radhës..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në të shkuarën, ashtu edhe në ditët e sotme. Deri në përfundim të luftës në Ukrainë, është e pamundur të..
Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..
Ekipi i shkollës së mesme të dytë angleze në Sofje “Thomas Xhefersën” fitoi Konkursin e Gjashtë Evropian të Drejtësisë për nxënës, i cili u mbajt në..
Qendra Kombëtare për Kërkime Polare dhe Instituti Bullgar i Antarktidës organizojnë një takim ndërkombëtar me rastin e Ditës së Antarktidës. Më 3..
Lidhur me miratimin të mërkurën e kaluar të përbërjes së re të Komisionit Evropian, i cili zyrtarisht mori detyrën para disa ditësh, iu kushtua më pak..