Internet konsumatorët nga e gjithë bota tanimë kanë një prani të lirë deri tek disa nga filmat më kureshtarë bullgarë nga arkiva, të cilat do t’i kthejnë pothuajse në agimin e kinemasë. Kohët e fundit në portalin e filmave European Film Gateaway, u vendosën 43 video materiale bullgare, spote rekalme, si dhe 33 pasqyra të filmave, të cilat përfshijnë periudhën e viteve 1913-1943. Por ky është vetëm fillimi. Filmoteka kombëtare bullgare po përgatit akoma arkiva. Shumë shpejt ato do të bëhen një pjesë e portalit evropian të filmave, i cili bashkon mbi 53 000 tituj filmash dhe mbi 600 000 imazhe nga kujtesa arkivore e Kontinentit të Vjetër.
Platforma është e lidhur me Europeana - portalin e Bashkimit Evropian, i cili jep prani deri tek mbi 58 milionë vepra të digjitalizuara të artit, libra, artefakte, audio dhe video nga e gjithë Evropa.
Koleksioni i filmave bullgarë propozon një udhëtim virtual në historinë e shekullit të 20, kurse hollësira jep Rosen Spasov, një ekspert filmash në Filmotekën Kombëtare Bullgare.
“Seleksionimi ynë përfshin filmin më të hershëm të ruajtur artistik bullgar “Dashuria është një marrëzi”/1917/ të pionierit të kinemasë vendase Vasill Gendov. Mund të shikoni po kështu realitetin ogurzi të xhiruar nga kamera pas atentatit në kishën “Shën e Diela” gjatë vitit 1925 ose shkatërrimet nga bombardimet mbi Sofjen gjatë kohës së Luftës së Dytë Botërore. Por, kemi dhe gjëra më të gëzueshme! Si për shembull filmin dokumentar “Deti ynë” i cili na kthen gjatë vitit 1929 dhe na tregon sesi janë dukur qytetet si Sozopoll, Nesebër, Pomorie lumi Ropotamo”.
Në monitorë, si një jehonë nga e kaluara, gjallërojnë demonstratat e komandës së zjarrfikëses të Sofjes, të kryesuar nga Jurij Zaharçuk, ose reklama artistike e birrës ”Shumensko pivo” e njohur akoma gjatë viteve 30 të shekullit të 20.
Kurse një nga filmat tanë arkivorë më të shquar në online portalin është filmi dokumentar i Aleksandër Zhekovit “Lufta ballkanike”/ 1912-1913/, i cili jep një vështrim paprecedent drejt veprimeve ushtarake dhe për jetën në prapavijë. Autori afrohet me kamerën e vet jashtëzakonisht shumë deri tek vija e frontit - diçka absolutisht e ndaluar sipas rregulloreve të atëhershme ushtarake.
Pasqyrat e filmave nga periudha 1941-1944 dokumentojnë realitetin militarizues të luftës së filluar botërore dhe jetesën ndryshuese të njerëzve. Kronikat zyrtare na tregojnë akoma mbretin Boris i III, Bogdan Fillovin dhe politikanë të tjerë bullgarë dhe të huaj.
Këto pasqyra dhe komente të filmave janë shfaqur nëpër kinematë e vjetra, përpara transmetimit të filmit bazë dhe kanë pasur rolin e lajmeve të sotme - disa video të shkurtra prej 8-10 minuta me një informacion aktual për atë që ndodh në vend dhe nëpër botë, pikërisht siç janë tani emisionet e shkurtra të lajmeve” - tregon Rosen.
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: kuadro nga Arkivi i Filmotekës Kombëtare Bullgare
Në Ambasadën e Bullgarisë në Londër, Prof. Bettany Hughes prezantoi pjesë nga seria e filmave të rinj të BBC – “Thesaret e Bullgarisë”.Hughes është autore e dy episodeve "Thesaret e Bullgarisë" nga seria dokumentare "Thesaret e botës", që..
Fakulteti i Arteve të Bukura në Universitetin e Veliko Tërnovos "Shën Kirill dhe Metodij" feston përvjetorin e gjysmëshekullit me një ekspozitë interesante të bazuar në punët e diplomës të studentëve dhe punimet e profesorëve aktualë të universitetit të..
“Artist lind, nuk bëhesh” – ndihet ende jehona e së vërtetës së këtyre fjalëve të Maria Callas, prima e operës botërore, e lindur më 2 dhjetor në Nju Jork. Në këtë datë, pikërisht 101 vjet pas lindjes së Callas, një grua bullgare, një yll i vërtetë..