Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Shën Dhimitër – mbrojtës dhe mrekullibërës

Foto: nessebarinfo.com

Në traditën bullgare Dita e Shën Dhimitrit është ndër festat më të respektuara dhe të dashura. Ortodoksia lindore kremton kujtimin e Shën Dhimitrit Mirovliti më 26 tetor. Në kalendarin popullor kjo ditë lidhet me kthesën e sezonit. Besohet se nga kjo ditë fillon dimri.

Nëpërfytyrimet folklorike Shën Dhimitër është vëlla – binjak i Shën Gjergjit. Të dy ata janë shenjtor kalorës, të dy ata kanë lidhje me punën bujqësore. Ditën e Shën Gjergjit, që bie më 6 maj, në mënyrë rituale fillon puna fushore, atëherë pronarët e tokës dhe kopeve pajtohen me punëtorët, blegtorët dhe barinjtë, ndërsa Ditën e Shën Dhimitrit paguajnë me to dhe i lirojnë.

Siç dihet nga jetëshkrimi, Shën Dhimitri lindi në shekullin e III në qytetin Selanik, në një familje të krishterësh, që fshehën besimin e tyre sepse në atë kohë ndjekësit e Krishtit u persekutuan mizorisht. Dhimitër ishte i dhuruar me dhuni të jashtëzakonshme dhe bukuri fizike. Pas vdekjes së të atit, ai u bë kryetar bashkie, pranoi besimin e Krishtit dhe predikonte krishterimin në mesin e banorëve të Selanikut. Ai vdiq dëshmor për besimin e tij. Trupi i tij u varros në vendin e martirizimit. Mbi varrin e tij në Selanik u ngrit një kishë e vogël, në vendin e së cilës sot ndodhet një bazilikë në të cilën ruhen lipsanet e shenjtorit. Nga varri i Shën Dhimitrit  dilte erë miro dhe për këtë u quajt Shën Dhimitër Mirovliti. Shumë të krishterë dëshmojnë për mrekullitë që u ndodhën pas një vizite në tempull ose një lutje të sinqertë përpara ikonës së Shën Dhimitrit.

Në përfytyrimet folklorike bullgare Shën Dhimitër është mbrojtës i familjes, u ndihmon njerëzve që nga lindja deri në vdekje.

Tek ne Dita e Shën Dhimitrit që prej kohe është një festë e madhe. Në të kaluarën e gjithë familja mblidhej dhe të gjithë kurbetçinj, punëtorët fushorë, shërbëtorët deshën që të ishin në shtëpi për festën. Shpesh fshatra të tëra zgjodhën Shën Dhimitër si mbrojtës.

Respekti i madh ndaj shenjtorit tregohet në një sërë këngësh popullore. Prej tyre për ditën e sotme festive zgjodhëm “Shën Dhimitri tri kisha po ndërton” në interpretim të duetit Daniell Spasov dhe Milen Dimitrov. Kjo këngë është pjesë e albumit të tyre “Misteri i ritit”.

Kënga tregon si Mrekullibërësi po ndërton tri kisha – në njërën do të pagëzojë, në të dytën do të martojë, në të tretën do të falë.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Turistë nga SHBA-ja, Kanadaja dhe Australia njihen me magjinë e traditës bullgare

Dashuria për folklorin bullgar bashkon turistë nga tre kontinente në një tur kulturor të rajonit të Silistrës. Një nga ndalesat për mysafirët nga SHBA-ja, Kanadaja dhe Australia, të tërhequr nga magjia e traditës bullgare, është fshati Profesor..

botuar më 25-08-06 3.52.MD

"Iglika Kilim Fest" tregon historinë e Bullgarisë me qilima

Fshati piktoresk i Gabrovos, Iglika, i shndërron rrugët dhe oborret e tij në një shesh të madh ekspozitash në ajër të hapur. Nga 1 deri më 3 gusht, "Iglika Kilim Fest" paraqet një koleksion mbresëlënës prej gati 900 qilimash autentikë të..

botuar më 25-08-01 5.43.MD

Vampirët në trojet tona nuk janë një dukuri e re. Kush është vampiri bullgar?

Çdo njeri në vendin tonë ka dëgjuar që në fëmijëri histori të frikshme për vampirë të rrezikshëm. Sot i njohim më së shumti përmes mënyrës se si i paraqesin autorët e romaneve dhe sidomos titujt e famshëm në kinematografi. Megjithatë, nuk duhet të..

botuar më 25-07-24 7.30.PD