Pak kohë më parë ju treguam për platformën virtuale “Arkivi Vizual Bullgar”, i cili synon të tregojë në mënyrë të paanshme, thjesht dokumentare në foto vende, ngjarje dhe personalitete në Bullgarinë e shekullit XX. Udhëheqës i platformës është fotografi Tihomir Stojanov, i cili prej vitesh punon me arkiva të vjetra familjare, të cilët zbulojnë larminë e së kaluarës sonë që shpesh e harrojmë në të tanishmen.
Një vit pas fillimit të projektit, Tihomir dhe kolegët e tij organizojnë edhe ekspozitën e parë fizike, e cila na zbulon arkivin e pa paraqitur e deri më sot të fotografit të famshëm, por pak të njohur bullgar Panajot Bërnev. “Patëm fatin që vajza e tij Milena Nikollova të na sigurojë rreth 6000 filma të tij fotografikë në formate të ndryshme”, tregon Tihomir Stojanov për Radio Bullgarinë. Fotografitë mbulojnë periudhën e viteve 1950 – 1990 dhe paraqesin mënyrën e jetesës së kryeqytetasve, arkitekturën e Sofjes, malet në Bullgari dhe portrete të artistëve të njohur bullgarë.“Panajot Bërnev është një fotograf, i cili vite me radhë punonte në Kinostudio “Bojana”, ishte udhëheqës i një laboratori ngjyrash në “Fotografinë Bullgare”, ishte pjesë e redaksisë së revistës “Foto Bullgare”. Krahas kësaj ai është autor i disa librave, ndër më të pëlqyerit është “Fotografia e portretit”. Në ekspozitë do të paraqesim fotografi interesante nga sheshet e xhirimeve të filmave të njohur bullgarë, artistikë dhe me seri. Ka një përzgjedhje shumë interesante të fotografive nga xhirimi i filmit dokumentar “Piktorët e rinj”. Kjo është një shoqatë krijuar në vitin 1931 që ekzistonte vetëm 13 vjet për shkak të ndërrimit të regjimit politik në vendin tonë. Megjithatë ajo luajti një rol të rëndësishëm në artin bullgar me synimin për të ndryshuar statukon. Një pjesë tjetër e madhe e fotografive të Panajot Bërnevit ndër vite, lidhet me pasionin e tij të turistit të zjarrtë. Paraqesim rreth 40 fotografive nga malet në Bullgari – Rilla, Pirin, Rodopet dhe Vitosha.”
Panajot Bërnev lindi në qytetin danubian Svishtov, por që kur ishte fëmijë familja e tij u transferua në Sofje, ku jetonte deri në vdekjen në vitin 2016. Ai e donte shumë qytetin dhe më në veçanti të fotografonte përditshmërinë e thjeshtë në të. “Nuk po flasim për të bërë foto të vendeve të famshme, të ngjashme me kartolina, por imazhe të shitësve të gështenjave të pjekura, njerëzve që peshojnë veten në peshore në rrugë – gjëra nga përditshmëria e sofianasve të zakonshëm në ato vite”. Në këto kuadro fshihet edhe befasia nga puna e Bërnevit – lehtësia me të cilën ai fotografonte gjithçka që e preokuponte në mënyrë modeste. Tihomir Stojanov me krenari thekson, se arritën të digjitalizojnë të gjitha shiritat e ofruara dhe prej tyre u bë një përzgjedhje prej rreth 12 mijë fotosh, të cilat do të ngarkohen në platformën “Arkivi Vizual Bullgar” www.visualarchive.bg. Kështu të gjithë që merren me fotografi, histori ose studime do të kenë mundësi të shfrytëzojnë këtë arkiv.
Dhe gati 130 nga imazhet më të mira dhe më përfaqësive për krijimtarinë e Bërnev do të shfaqen deri më 12 dhjetor në “Shtëpinë e Kinemasë”.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: visualarchive.bg
Milena Selimi, përkthyesja e romanit “Kohëstrehim” të autorit bullgar Georgi Gospodinov, e cila është edhe përfaqësuese e bullgarëve në Komitetin për Pakicat Kombëtare në Shqipëri, mori çmimin për përkthimin më të mirë për vitin 2024 në Panairin e 27-të..
Kur një person ecën nëpër Montana dhe Bellogradçik, herët a vonë ai do të ndeshet me kabinat elektrike të lyera me ndjenjën e gëzimit dhe pastërtisë, që duket sikur burojnë nga fëmijëria. Dhe për një çast të vetëm ai do ta gjejë veten në një oaz të..
Për vitin e njëzet e tretë, ekipi i “Bansko Film Fest” do të transferojë publikun në disa nga pikat më ekstreme të botës përmes 75 filmave nga 39 vende. “Të gjitha janë premiera, për disa prej tyre shfaqjet në Bansko do të jenë premiera botërore”, tha..