Pas festës së Epifanisë, ose Ditës së Ujit të Bekuar dhe larjes rituale të burrave, seria e zakoneve të janarit po vazhdon me festimin e Ditës së Ivanit më 7 janar. Në kalendarin e kishës, kjo është dita e Joan Pararendësit e Pagëzorit, i cili pagëzoi Jezusin në ujërat e shenjta të lumit Jordan.
Festa kombëtare i kushtohet kumbarisë dhe vëllazërimitdhe natyrisht të gjithë atyre që mbajnë emrat Ivan, Ivanka etj. Ritualet lidhen përsëri me fuqinë pastruese të ujit të shenjtëruar të Epifanisë.
Të rinjtë i lajnë vajzat duke i spërkatur me ujë ose duke tentuar t'i hedhin befasisht në lumë. Ky është shkas për shumë të qeshura dhe shaka. Në Ditën e Ivanit (Ivanovden) lahen edhe gratë e martuara, vajzat e fejuara dhe natyrisht ata që festojnë ditën e emrit. Në disa krahina kolendarët ende e lajnë udhëheqësin e tyre, dhe kështu riti i tyre misterioz konsiderohet i përfunduar plotësisht. Nga ana e tij, udhëheqësi e fton grupin e kolendarëve në një tryezë festive.
Sipas zakonit, në këtë ditë kumbarët lajnë në mënyrë rituale çiftin e ri, të cilin e kanë martuar një vit më parë, dhe në mbrëmje të martuarit duhet të vizitojnë shtëpinë e tyre, duke sjellë verë, bukë, mish të pjekur etj. Më pas përfundon zyrtarisht heshtja rituale (e ashtuquajtura “goveene”) në shenjë respekti të nuses përballë kumbarit, i nderuar si mbrojtës i familjes së re. Familjet e martuara prej vitesh gjithashtu tregojnë respektin e tyre për kumbarët.
Një pjesë e pandashme e gëzimit të Festës së Ivanit është vallja festive, e cila mbledh të rinjtë e të moshuarit.
Më pas është Dita e Gjyshes (Babinden), e cila në folklor është riti i fundit nga të gjitha zakonet që lidhen me larjen rituale.Ditët e Pista kanë përfunduar, që do të thotë se mund të fillojnë fejesat dhe dasmat, të cilat lejohen deri në fillim të Kreshmës së Pashkëve.
Përgatiti në shqip: Vesella MançevaFoto: BGNES, arkiv
Sallata bullgare “Shopska” ka fituar një vend ndër 24 sallatat më të mira në botë sipas një renditjeje të re të publikuar nga CNN, raportoi BGNES. Pjata e freskët, е ngjyrshme dhe e dashur në të gjithë Evropën Juglindore, zuri vendin e saj të merituar..
Ushqimi ritual është pjesë e pandashme nga sistemi ritual i bullgarit. E në kalendarin e fshatit bullgar më shumë se një shekull më parë, ushqimi me mish ka qenë rrallë, në përgjithësi 4-5 herë në vit – Krishtlindje, Shën Gjergji, Shën Pjetër dhe peshku..
Në jug nga Ivajllovgrad hasim një nga vendet më të çuditshme në Bullgari – mirë se vini në Mandricë! I themeluar në shekullin e 17-të nga të shpërngulurit shqiptarë, ky fshat i vogël në Rodope ka ruajtur jo vetëm gjuhën, por edhe ndërtesat e larta..
Pjesërisht me re
Mot i kthjellët