Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Më 14 tetor nderojmë një nga shenjtoret më të dashura të botës ortodokse – Shën e Premtja

Foto: BGNES

Më 14 tetor Kisha Ortodokse Bullgare nderon Shën Paraskevën e quajtur edhe Shën Petka Tërnovska. Në gjuhën greke, emri Paraskeva do të thotë e Premte - dita e vdekjes së Shpëtimtarit në Kryq.

Ikona e Shën së Premtes prezanton një grua të re, të bukur me rroba murgeshe ose mbretërore, me një kryq në dorën e majtë dhe të djathtën në gjoks. Zakonisht në ikonografinë Shën Petka rikrijohet në shtat të plotë, nganjëherë pranë saj qëndrojnë Shën Nedelja ose Shën Anastasia Tërnovska. Një nga jetëshkrimet më të famshme për të u shkrua nga Shën Patriku Evtimij Tërnovski.

Shën Petka lindi në Epivat (trojet e Trakisë së sotme), nga prindër me origjinë bullgare. Pas vdekjes së tyre, ajo ua dha pasurinë e saj nevojtarëve dhe u vendos pranë tempullit të izoluar “Qefini i Hyjlindëses”. Më vonë shkoi të përkulej para Varrit të Shenjtë në Palestinë dhe pas kësaj u vendos në Jordani. Pak para vdekjes së saj, pasi kishte arritur moshën e thyer, ajo u kthye në qytetin e saj të lindjes, Epivat.

Në vitin 1238, lipsanet e saj të shenjta u sollën në qytetin Tërnovo me urdhër të sundimtarit bullgar Mbreti Ivan Asen. Pas vitit 1393, kur kryeqyteti bullgar ra nën sundimin osman, lipsanet e shenjtores u transferuan me radhë në Vidin (Bullgari), Beograd (Serbi), Stamboll (Turqi). Në vitin 1641, ata u vendosën në katedralen në Jash (Rumani Veriore), ku ata edhe më sot tërheqin pelegrinët nga e gjithë bota. Lipsanet të shenjtores bënë shumë mrekulli në bredhjet e saj pas vdekjes.

Në besimet popullore bullgare Shën Petka konsiderohet mbrojtësja e lindjes dhe pjellorisë si te njerëzit ashtu edhe te kafshët.

Në kalendarin popullor bullgar, Dita e Shën së Premtes shënon fundin e ciklit aktiv bujqësor. Brumosen buka rituale dhe gatuhen gjella me mish deleje, supë kurban, japrakë.


Përpilues: Gergana Mançeva

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova

Foto: BGNES, arkiv


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Më 20 korrik është Ilindeni – një nga festat verore më të nderuara në Bullgari

Më 20 korrik (sipas stilit të ri) Kisha Ortodokse Bullgare nderon profetin e Dhiatës së Vjetër Ilia. Populli ynë e quan festën Ilinden dhe tregon legjendën e mëposhtme: Kur Zoti po shpërndante botën, Shën Ilias iu dha "bubullimat e verës". Për të..

botuar më 25-07-20 7.55.PD

Torta Garash – një tundim, frymëzim dhe arsye për një festë në Ruse

Dashnorët e tundimeve të ëmbla e lidhin qytetin e Ruses me magjinë e çokollatës dhe arrave të quajtur torta Garash. Më 13 shtator, në qytetin e Danubitdo të zhvillohet një festë e veçantë kushtuar ëmbëlsirës, dhe tashmë është e qartë se si do..

botuar më 25-07-19 7.00.PD
Një portret i Vasill Levskit nga piktorja Ruska Marinova, viti 1957

Bullgaria shënon 188 vjet nga lindja e heroit të madh kombëtar Vasill Levski

Më 18 korrik, 188-vjetori i lindjes së Vasill Levski do të festohet me manifestime të ndryshme nderimi në mbarë vendin për heroin e madh kombëtar bullgar. Qendra e festimeve është qyteti i lindjes së Apostullit të Lirisë - Karllovo. Në mbrëmje, në..

botuar më 25-07-18 10.09.PD