Shoqata "Pаsardhësit e refugjatëve dhe migrantëve nga territori i Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe miq" shpërndau një letër të hapur drejtuar komunitetit shqiptar në Maqedoninë e Veriut dhe përfaqësive diplomatike të akredituara në RSM dhe Bullgari. Dokumenti u mor edhe nga Redaksia e Gjuhës Shqipe e Radio Bullgarisë.
Shkak për letrën e hapur janë deklaratat e përfaqësuesve të dy partive shqiptare në Republikën e Maqedonisë së Veriut, lidhur me statusin e bullgarëve në fqinjin tonë jugperëndimor. Sipas partisë VLEN, e cila është pjesë e koalicionit qeverisës, komuniteti bullgar nuk mund të përfshihet në kushtetutën e vendit, pasi Bullgaria nuk ka qeveri të rregullt dhe nuk ka me kë të bisedojë. Partia në pushtet BDI /Bashkimi Demokratik për Integrim/ deri vonë bënte thirrje se “maqedonasit duhet të kenë marrëdhënie të mira me shqiptarët, përndryshe do të absorbohen nga serbët, bullgarët dhe grekët”. Duhet të kujtojmë se është përfshirja e bullgarëve maqedonas në kushtetutë dhe garantimi i barazisë së tyre krahas komuniteteve të tjera në RSM, që është kusht që Bullgaria t'i hapë dyert vendit ballkanik për fillimin e negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Letra e shoqatës bullgare drejtuar shqiptarëve në RSM përshkruan vetëm problemet aktuale dhe në asnjë mënyrë nuk prek çështjet historike – thotë bashkëkryetari i shoqatës Prof. i Asociuar Spas Tashev, drejtues i degës “Demografia” në Institutin për Studimin e Popullsisë dhe Njeriut pranë Akademisë Bullgare të Shkencave. Qëllimi ynë është të mbrojmë dimensionet aktuale të kërkesave bullgare - theksoi Prof. i Asociuar Tashev për Radio Bullgarinë dhe shpjegoi:
“Kur u shfaq deklarata e liderit të BDI-së Ali Ahmeti se maqedonasit duhet të jenë afër shqiptarëve për të mos u absorbuar nga bullgarët, u kuptua edhe një herë se disa mesazhe të tij përkojnë me qëllimet e synuara nga Beogradi. Sa i përket partisë VLEN, aty shohim një kthesë të madhe, sepse para zgjedhjeve, ata insistuan fuqishëm për ndryshime kushtetuese, por në një moment filluan të flasin si VMRO-DPMNE, duke ndarë mendimin e tyre se meqenëse Bullgaria nuk ka qeverisje të rregullt, këto ndryshime nuk mund të bëhen. Por e gjithë kjo është përsëri në shërbim të Beogradit, prandaj ne shtrojmë pyetjen, interesat e kujt i shërbejnë dhe mbrojnë liderët e shqiptarëve në Republikën e Maqedonisë së Veriut.”
Shoqata konteston edhe frikën se maqedonasit mund të absorbohen nga bullgarët, serbët dhe grekët, gjë që ndihet në deklaratat e partisë BDI. Në këtë drejtim, letra, teksti i së cilës u diskutua për 2 javë, pas së cilës u përkthye në shqip, anglisht dhe u përshtat në gjuhën zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut, përmban një sërë letrash nga vitet 60 të shekullit të 20-të, në të cilat shqiptarët e quajnë popullsinë vendase bullgarë.
Një nga pyetjet në letrën e hapur lidhet me një temë tjetër aktuale në marrëdhëniet mes Bullgarisë dhe Republikës së Maqedonisë së Veriut - ndërtimi i të ashtuquajturit. Korridori nr. 8, i cili lidh Adriatikun me Detin e Zi, duke kaluar përmes Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë. Vazhdimisht po bëhen përpjekje për ngrirjen e tij dhe gjatë asaj të fundit ministri i transportit Aleksandër Nikoloski tha se ndërtimi i seksionit hekurudhor prej 24 kilometrash nga Kriva Pallanka deri në kufirin me Bullgarinë do të jetë i shtrenjtë dhe i vështirë dhe do të kushtojë 560 milionë euro, një pjesë e të cilave sipas fjalëve të tij, mund të përdoren për rehabilitimin e hekurudhës nga korridori 10 /i cili kalon nga veriperëndimi në juglindje dhe lidh Austrinë, Slloveninë, Kroacinë, Serbinë, Maqedoninë e Veriut dhe Hungarinë me Greqinë dhe Bullgarinë/ dhe ndërtimin e një hekurudhe të shpejtë, për të cilën do të nevojiten 220 milionë euro.
Në Maqedoninë e Veriut ka një ngurrim të qartë për të zbatuar këtë projekt, për të cilin po kërkohen të gjitha arsyetimet e mundshme, shpjegoi Prof. i Asociuar Spas Tashev për Radio Bullgarinë dhe shtoi:
"Korridori nr. 8" nuk është vetëm një korridor midis Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë, që të jetë i domosdoshëm diskutimi se çfarë është qeveria bullgare. Është një korridor pan-evropian që lidh Bullgarinë, Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe Italinë. Kemi katër vende që janë të interesuara për ekzistencën e tij. E keqja është se me qëndrimet e tyre, liderët shqiptarë në vend, praktikisht nuk i shërbejnë interesave të Shqipërisë dhe komunitetit shqiptar, por interesave të Beogradit, i cili nuk ka dëshirë që ky korridor të zbatohet”.
Letra tërheq vëmendjen edhe te një tjetër problem serioz për Maqedoninë e Veriut që ekziston prej disa vitesh, lidhur me rrjedhjet e informacioneve të klasifikuara të NATO-s drejt Beogradit.
Shoqata e pasardhësve të refugjatëve dhe migrantëve nga territori i Maqedonisë së Veriut ka dërguar apel në media të ndryshme në Bullgari, Shqipëri, RSM dhe Kosovë me shpresën se informacionet e paraqitura të arsyetuara do të arrijnë sa më shumë përfaqësues të komunitetit shqiptar në Republikën e Maqedonisë së Veriut.
Foto: BGNES, port-burgas.bg
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Vesella Mançeva
Një tjetër zgjedhje e parakohshme është tashmë pas nesh, por përtej pjesëmarrjes paksa të rritur të votuesve, krahasuar me votat e qershorit të këtij viti, është ende e vështirë të parashikohen konfigurimet politike që do t'i japin një shans formimit..
Partia MEÇ, sipas rezultateve paraprake të zgjedhjeve parlamentare, do të jetë lojtari i ri në parlament. Shkurtesa MEÇ vjen nga fjalët bullgare moral, edinstvo, çest (morali, uniteti, nderi). Partia u themelua në tetor 2023 nga avokati,..
“Fitorja e GERB-SDS është e sigurt. Dhe ne kemi marrë një angazhim për të formuar një qeveri”. Kështu u shpreh në një konferencë kreu i GERB-it, Bojko Borisov. Sipas tij, pas rritjes së aktivitetit të votuesve mund të flitet për përfaqësim në..