Karavellov i zgjat dorën edhe të riut Hristo Botev, i cili në vitin 1872 fillon të shkruajë për gazetën. Roli i tij është i rëndësishëm për krijimin e Komitetit Qendror Revolucionar Bullgar (KQRB). Ai është figura e fortë që bashkoi një pjesë të madhe të përfaqësuesve të emigracionit dhe vendosi drejtimin e luftës së armatosur nën ndikimin e ideve të Rakovskit dhe përvojës praktike të Levski.

Në vitin 1875 Karavelov krijon elegjinë e tij të famshme “I bukur je, o pylli im” – një himn nostalgjik për natyrën tonë të dashur. Vargjet lartësojnë bukurinë mahnitëse të Atdheut, të shenjtë për çdo bullgar, sidomos kur është larg tij. I dënuar të kalojë vitet më aktive të jetës në vende të huaja, Karavellov gjithmonë ka mall për Atdheun dhe në këto vargje ai kthehet në të, për të shprehur admirimin, dashurinë dhe trishtimin e vet. Rreth një çerek shekulli më vonë, kompozitori i ri Georgi Goranov shkroi melodinë për elegjinë, e cila sot është një klasik kombëtar.

Goranov (emri i tij i vërtetë është Georgi Dimitrov Jovev) ka lindur në vitin 1882 në Kjustendill, në një familje bullgarësh maqedonas – emigrantë. Studioi në Shkollën Pedagogjike në qytetin e tij të lindjes, ku shfaqi talentin e tij të madh muzikor në korin dhe orkestrën amatore. Në vitin 1900, si mësues muzike në Kjustendill u emërua kompozitori i njohur çek, teoricien muzikor, folklorist dhe studiues i muzikës popullore bullgare – Karel Mahan. Ai pati ndikim të madh në jetën muzikore të qytetit. Mahan krijoi një kor katërzërësh me 100 vetë, një orkestër të madhe me tela dhe të përzier, dhe organizoi një shoqëri këndimi, që më vonë u kthye në korin “Kaval”. Ndër nxënësit e tij, përveç Georgi Goranovit, ishte edhe kompozitori i njohur më vonë – Nikolla Atanasov – autor i simfonisë së parë bullgare. Duke vënë re talentin e madh muzikor të Goranovit, Karel Mahan e inkurajon të përkushtohet tërësisht në artin e dashur. Muzikanti çek e nxit të riun bullgar të interesohet për violinën, teorinë elementare, solfezhin, harmoninë dhe muzikën korale. 

Këtu ju propozojmë një interpretim më bashkëkohor – nga Kori i Fëmijëve i Radios Kombëtare Bullgare (BNR). Regjistrimi është nga një koncert festiv me rastin e Ditës së Ndriçuesve të Popullit, në sallën “Bulgaria”, më 1 nëntor 2024. Soliste është Viktoria Ljubomirova.