Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Limez - Siyez tohumları ekmek ve bira yapımında kullanılıyor

Photo: arşiv

Siyez, kaplıca ya da einkorn (Triticum monococcum) yabani buğday türünün kültüre alınmış formudur. Triticum dicoccum buğdayı ile birlikte erken dönemde kültüre alınan buğday türlerindendir.

Daha yaşlı olanlar bilir, insanoğluna medeniyetin başlarından beri eşlik eden siyez- yani yabani buğday türüyle beslenirmiş. Dünyada izi bulunan en eski buğday türüdür siyez. Bundan 8 bin yıl öncesinden siyez izlerine rastlanmıştır. Trak gömülerinde, Mısır piramitlerinde siyez yabani buğday tanecikleri bulunmuştur. İkinci Dünya Savaşından sonra katkılar konulur, daha sonra da çağdaş buğday yabani siyez buğdayını tamamen değiştirir ve yerini alır. Bugün buğday çeşitlerinin iyileştirmek için özel seçkiler yapılır, limez - siyez ise, binlerce yıldan bu yana değişmeden, orijinal halinle kalmıştır. Siyez verimi normal buğdaya göre iki kat düşüktür. Fakat normal buğday cinslerinden farklı olarak pahalı kimyasal gübre kullanılmadan yetiştirilir.

Geçmişte unutulan siyez buğday türü, günümüzde birçok tüketici için tercih edilen ürüne dönüştü. Özellikle sağlıklı beslenen insanlar artık onu mönüsüne almaya başladı. Tatlıcılık sektörü ve fırıncılıktan başka, siyez bira üretimine de giriyor. Bulgaristan, Çekya ve Almanya bilim adamlarının kurduğu bir yenilikçi proje ekibi, siyezin bira endüstrisinde kullanımını inceliyor. Bu ekibin amacı siyez yabani buğdayının gıda-yiyecek sektöründe kullanımını arttırmaktır.

Proje ortaklarından Tarım Akademisi profesörü Valentin Biçvarov: “Siyezden bira üretimi bizim için bir sınama oldu. Siyez önce mayalanmalıdır, arpa ile siyez mayası arasındaki orantıyı iyi tutmamız lazım” dedi.

Laboratuvar deneyleri sayesinde Çekya’da siyez- arpa orantısının 50’ye 50 olamsı gerektiği anlaşıldı. Bulgar bilim adamları Lager- bira anlamında bir teknolojiyle üretim yaptı ve piyasaya sürülmesinin önceliklerini tanıttı. Prof. Bıçvarov anlatıyor: “Siyezde birkaç teknolojik eksik var. Onları bilimsel çalışmalarla projeyle gidermek istiyoruz. Bu yabani buğday türü, bira arpasından daha ufak tohumlara sahip. Ufak tohumlar mayalama işlemi yapan makineleri zorluyor. Bu kültür çok kolay yetişiyor, özel itina istemiyor, dengeli ve sağlıklı beslenmek için iyi bir gıdadır, çünkü içinde bol yararlı maddeler var. Magnezyum ve kükürt de içeriyor. Bizde üretilen siyezde çok bol çinko var. Organizmamız her gün bu maddeye ihtiyaç duymaktadır”.

Proje ekibine göre, siyezin bira üretimi küçük üreticilerde mümkün olabilecek. Son zamanlarda sağlıklı besin olarak limez- siyez üretimine ilgi artıyor. Ancak üreticiler için iyi bir organizasyon yok. Malzemelerin üretimi planlı değil ve tohumlar da yurtdışından getiriliyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Bulgar Noel ağacı Chicago’daki Bilim ve Sanayi Müzesi’nde yeniden parladı

Bulgar süslemeleriyle parlayan Noel ağacı Chicago’daki Bilim ve Sanayi Müzesi’nin merkezinde yerini aldı. “Rüzgarlı şehir” Chicago’da yaşayan Bulgarlar, üst üste beşinci kez, 30 binden fazla renkli ışık ve yüzlerce aksesuarla Bulgar Noel ağacının..

Eklenme 16.11.2024 10:10

“Bulgarların anlatılmamış hikayeleri” programı, yurt dışındaki önemli yurttaşlarımızın mirasını aile yadigarı olarak topluyor

Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın yenilikçi eğitim programının başarılarını gösteren sıra dışı forumu ü lkemizin adını dünyaya duyuran değerli Bulgar bilim adamların, girişimcilerin, mühendis ve ressamların “anlatılmamış hikayelerinden” oluşan kısa bir..

Eklenme 14.11.2024 06:05
İvaylo İvanov

Donald Trump, Beyaz Saray'da Avrupa'yı ve güvenliği, savunmayı ve ekonomiyi nasıl etkileyecek?

 “Donald Trump'ın ABD Başkanı seçilmesi, ilk dönemden itibaren en azından elimizdeki açıklamalara  ve deneyimlerimize göre savunma ve güvenlik, ekonomi ve politika olmak üzere üç ana boyutta Avrupa siyasetini olumsuz etkileyecektir”- dedi “Atlantik”..

Eklenme 13.11.2024 16:55