Ndeja e 44-të e Folklorit “Mandolina e artë”

botuar më 13-06-18 8.05.PD

Foto: arkiv

Audio

Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

Në mes të qershorit në qytetin buzë Danubit – Ruse u zhvillua Edicioni i 44-të i ndejës folklorike “Mandolina e artë”. Ky është një nga aktivitetet më të vjetra kushtuar kulturës tradicionale në Bullgari. Organizatorja është Bashkia e Ruses. Në ndejë marrin pjesë grupe të këngëve dhe të valleve, muzikantë që u bien instrumenteve të ndryshme, tregimtarë dhe grupe të zakoneve popullore. Çdo vit aktivitetin e vizitojnë shumë mysafirë nga Bullgaria dhe jashtë vendit.

Ndeja “Mandolina e artë” përbën një konkurs ku garojnë dy grupe interpretuesish. Në të parin bien formacionet e valleve, grupet vokale dhe orkestrat, kurse në grupin e dytë – zakonet lidhur me kalendarin popullor dhe me familjen, grupet e mucik;s instrumentale, valltarët, këngëtarët, tregimtarët dhe ata që i bien veglës frymore. Në ndejë shfaqet trashëgimia kulturore e rrethit të Ruses. Me kalimin e kohës aktiviteti ka përfshirë dhe të gjithë krahinën etnografike e folklorike Bullgaria e Mesme Verilindore.

Sivjet rreth 40 grupe u garuan për të merituar çmimin e madh – “Mandolinën e artë”. Kjo është një plastikë e mandolinës – instrumentit më të përhapur popullor në këtë krahinë. Muzikantët janë të moshës nga 6 deri në 80 vjeç. Shpërndahen dhe çmime me vlerë monetare.

Më shumë rreth ndejës rrëfen dr. Nikollaj Nenov, drejtor i Muzeut të Ruses, docent i etnologjisë dhe anëtar i jurisë:

”Mandolina e artë” është ndër ato forume të cilat linden nga nevoja e banorëve të një krahine për të ndarë zakonet e përbashkëta. Në fillim ndeja është zhvilluar në periferinë e qytetit Ruse në një hapësirë amfiteatrale. Dy vitet e fundit ndeja u zhvendos në qytet. Aktiviteti vazhdimisht zgjerohet dhe gëzon publik gjithnjë e më të madh. Vitin e kaluar pjesëmarrje morën disa grupe nga Veliko Tërnovo. Muzikantët nga kryeqyteti i vjetër i Bullgarisë janë shumë aktivë. Juria përbëhet nga një muzikolog, një etnograf dhe një koreograf. Me kalimin e kohës kriteret e jurisë ndryshuan, sepse vetë atmosfera ndryshoi. Në periudhën midis dy luftërave botërore atmosfera e fshatit pësoi disa ndryshime të cilat kishin të bënin me kulturën e qytetit. Sigurisht se kjo kulturë ka ndikuar mbi këngët dhe vallet, d.m.th. në të gjithë folklorin e banorëve. Ky aktivitet mundëson komunikimin midis brezave të ndryshëm. Ka fshatra të shpopulluara, ku banorët numërojnë nga 50 deri në 100 veta. Brezi i këtyre banorëve që brez është shpërngulur nëpër qytetet e mëdha nxjerr grupe folklorike. Disa nga ato janë në listën e trashëgimisë jo materiale të UNESCO-s.

Ndër ritet interesante etnografët dallojnë “Xhamal” dhe “buencite”. “Xhamal” praktikohet në fshatin Koshov. Burra të maskuar hidhen në vallen e dhëndrit. Në fundin e shek. XIX-të. këtë rit e ka përshkruar etnografi i njohur Dimitër Martinov. “Buencite” janë vajza të reja dhe të pamartuara të cilat këndojnë dhe vallëzojnë në mënyrë specifike gjatë pranverës. Ndeja “Mandolina e artë” nxjerr në pah këto rite e shumë të tjera.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova

По публикацията работи: Valja Bozhillova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Ndeja e 44-të e Folklorit “Mandolina e artë”

Më shumë nga rubrika

Sonja Jonçeva mori çmimin e BNR "Muzikanti i Vitit"

"Së bashku" në një duet të papritur

"Dera e kyçur" – vepra më e re e këngëtarit Todor Gaxhallov

"Së bashku" në një duet të papritur

Sonja Jonçeva mori çmimin e BNR "Muzikanti i Vitit"