Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

1 maji – për historinë e festës ndërkombëtare të punës në botë dhe te ne

Foto: BGNES

1 maji shënohet si Ditë Ndërkombëtare e Punës në shumë vende. Historia e kësaj feste lidhet ngushtë me luftërat për punë të denjë dhe pushim. Veprimet e para të suksesshme për vendosjen e ditës tetorëshe të punës ishin në Australi. Më 21 prill të vitit 1856 punëtorët nga minierat e gurëve dhe ndërtuesit ndërprenë punën e tyre dhe organizuan një manifestim të protestës. Ai përfundoi me një demonstratë të madhe para godinës së Parlamentit. Protesta e punëtorëve në Australi gjeti një përkrahje të gjerë ndërkombëtare.

30 vjet më vonë – më 1 maji të vitit 1886, në SHBA u organizua një grevë e madhe për vendosjen e ditës tetorëshe të punës. Në të morën pjesë afro 350 mijë veta. Në mënyrë dramatike u zhvillua greva në Çikago. Më 3 maj policia hapi zjarr kundër grevistëve dhe vrau disa veta. Shumë të tjerë ishin të plagosur. Si shenjë proteste kundër dhunës, ditën tjetër, më 4 maj, u organizua një miting. Një anarkist, i pazbuluar edhe më sot, hodhi një bombë kundër policëve dhe vrau një prej tyre. Në turbullirën që pësoi kishte të vrarë nga të dyja anët, ndërsa të plagosurit ishin dhjetëra. U arrestuan liderët sindikalë dhe botimet e bashkimeve profesionale u ndërprenë. Tetë nga të arrestuarit u akuzuan në konspiracion dhe vrasje. Katër prej tyre ishin të varur në vitin 1887, njeri u vetvra, ndërsa tre të tjerët u shfajësuan në vitin 1893. Në një sërë vendesh evropiane u organizuan protesta dhe fonde për përkrahje të të dënuarve. Rezultatet reale nga trazirat në Çikago garantuan lirinë e fjalës, lirinë e shtypit, të drejtën e bashkimit të lirë, të drejtën e barazisë para sistemit gjyqësor dhe të drejtën e punëtorëve të organizohen dhe të luftojnë për përfitime sociale, siç për shembull është dita tetorëshe e punës. Në vitin 1889 në kongresin e vet në Paris Internacionalja Socialiste shpalli 1 majin Ditë Ndërkombëtare të Punës.

Nga viti 1890 e këtej 1 maji filloi të kremtohet në shumë vende të mbarë botës. Po atë vit në Bullgari, Shoqata Tipografike Bullgare zhvilloi një protestë nën parullën për ditë tetorëshe të punës. Manifestimet e para në masë u organizuan në vitin 1893 në qytetet më të mëdha – Sofje, Pllovdiv, Vidin. Në vitin 1939, 1 maji u shpall festë zyrtare. Në një artikull botuar në fund të viteve 30-të të shekullit XX në faqet e gazetës “Zora”, publicisti i njohur me pseudonimin Brëshljan shkroi: “Punëtorët bullgarë, të cilët sot do të shënojnë Ditën e Punës, janë me ndërgjegjen se mirëqenia e Bullgarisë është garancia më e madhe e përmirësimit të gjendjes së tyre materiale dhe e zhvillimit kulturor. Dhe në se në të gjitha vendet arrihet një nivel i lartë kulturor, kjo do të garantojë sigurinë botërore, për të cilën të gjithë ëndërrojnë. Kështu që Dita e Punës është një festë e kulturës kombëtare dhe mbarë njerëzore, është një festë e paqes kombëtare dhe ndërkombëtare.”




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Fshati Pustec në rrethin e Prespës së Vogël

Rezultatet e regjistrimit zyrtar janë një sukses i madh për komunitetin bullgar në Shqipëri

Bullgarët janë minoriteti i tretë më i madh në Shqipëri - sipas të dhënave të fundit të regjistrimit të popullsisë në këtë vend ballkanik. Këto janë të dhënat e para zyrtare statistikore për numrin e bullgarëve atje, pasi minoriteti ynë u njoh..

botuar më 24-07-04 2.20.MD

Veshje dhe armë bullgare të Mesjetës së Vonë ekspozohen në Kalanë Baba Vida

"Veshjet dhe armatimet bullgare të Mesjetës së Vonë" - kështu titullohet ekspozita e re e përhershme në Kalanë "Baba Vida" në qytetin e Bullgarisë Veriperëndimore Vidin. Në të vizitorët mund të shohin veshjet, armët dhe armatimet e Mesjetës..

botuar më 24-07-04 6.10.PD

Hungaria merr presidencën e BE-së: çfarë axhendesh do të formojë në gjashtë muajt e ardhshëm dhe a priten kompromise në disa nga linjat kryesore politike të Bashkimit

Hungaria mori presidencën në një moment kyç për Bashkimin Evropian, por edhe mes frikës se vendi do të bllokonte ose vononte çështje të rëndësishme të politikës së jashtme dhe të sigurisë që kërkojnë unanimitet. Vendi, i udhëhequr..

botuar më 24-07-03 9.19.MD