Hijeshia e një perëndeshe afrikane, guximi i Amazonës Dahomeane, një vështrim i matur dhe i kthjellë ndaj botës dhe etje e madhe për zbulimin e kulturës bullgare, buzëqeshje me shkëlqimin e rrezeve të para të diellit, i cili ndriçon Tokën e zgjuar. Kjo është Claire Theodora Apovo - një vajzë bullgare nga Benini. Sivjet ajo mbërriti në tokën e nënës, si studente në vitin e parë në Universitetin Jugperëndimor në qytetin Bllagoevgrad, ku do të studiojë “Administrim dhe sisteme informative”. Nëna e Tedit është bullgare, kurse babai i saj është nga Benini. Janë njohur derisa babai ka qenë student në Sofje. Tedi lindi dhe u rrit në Benin, por shpesh vjen në Bullgari për vizitë tek njerëzit e saj të afërm. Prandaj fare nuk është e çuditshme se e flet mjaft mirë dhe lirshëm gjuhën bullgare.
“Unë fillova ta mësoj gjuhën bullgare në moshën 3 vjeçe me maminë dhe babin tim. E mësova në mënyrë spontane, me familjen time dhe këtu në Bullgari, kur vijmë gjatë periudhave të verës. Bëj gabime, e kam pak të vështirë, sepse disa fjalë më mungojnë. Por tani po filloj që ta mësoj gjuhën me qëllim, sepse do të më duhet dhe për të shkruar. I njoh pak germat. Mund të lexoj me ngadalë në cirilikë, por shkrimin e kam më të vështirë”, tregon Tedi.
Kështu në një vend të largët, ku bullgarët numërohen në gishta, nuk ka një ambasadë bullgare dhe një qendër kulturore bullgare, prindërit e vajzës mundin ta edukojnë në një dashuri ndaj çdo gjëje bullgare si dhe ndaj gjuhës bullgare.
Por, a dinë beninët diçka për Bullgarinë? Rezulton se po, por jo saktësisht:
“Ata dinë se ka rreth rrotullimi në kryeqytetin ekonomik të Beninit- Cotonou, ku ka një statujë të liderit komunist Georgi Dimitrov - tregon Teodora. Ky udhëkryq quhet “Vendi i Bullgarisë”.
Kur në Benin më pyesin se që ku vij, unë u them se vij nga Bullgaria, kurse ata mendojnë se vij nga ky udhëkryq. Atëherë unë u shpjegoj se Bullgaria është një shtet në Evropë dhe u tregoj për të”, sqaron Tedi - një ambasadore e vërtetë pavarësisht dhe jo zyrtare e vendit tonë në Afrikën Perëndimore.
Pas njëfarë luhatjeve se ku do të mësojë - në Francë, ose në Bullgari, ajo preferon vendin tonë. “Në fillim fare nuk dija se për ku të nisem. Por, pasi u mendova vendosa se Bullgaria është vendi, ku unë kam familje, por dhe së është vendi, të cilin unë nuk e njoh plotësisht. Domethënë, kthehem në shtëpi në ndonjë farë mënyre, por jo dhe fare-fare,” sqaron zgjedhjen e vet vajza.
Në kohën, përpara fillimit të vitit shkollor, ajo nuk e lë pas dore mundësinë të shëtisë dhe ta njohë Bullgarinë - Manastirin e Trojanit të përmbushur me shumë histori, shpellën Prohodna me “Sytë e Zotit”, qytetin Varna dhe detin, fshatin r bukur Jasen, i cili e pushton me atmosferën e vet, qytetin Pleven, ku ka lindur nëna e saj...E vlerëson komoditetin e jetës, kundra të cilit ne shpeshherë ankohemi. Kur e pyes se cila është pjesa e cila i pëlqen më tepër, nuk mendohet fare:
“Vendi im i preferuar është kaskada e ujit në qendrën e qytetit Pleven. Më pëlqen shumë zhurma qetësuese e ujit i cili bie si dhe e gjithë pamja. Më në veçanti gjatë natës, kur ka drita me ngjyra të ndryshme.
Tani Tedi do të duhet të njihet dhe me qytetin Bllagoevgrad, ku do të mësojë dhe shpreson të gjejë shumë miq të rinj. Pas kësaj, a do të mbetet në Bullgari, do të tregojë koha. Mora vendim që të vij këtu në momentin e fundit. Kështu, kur të diplomohem, do të vij dhe vendimi se drejt ku do të nisem më tutje në rrugën time”, tha Claire Theodora Apovo. Kurse ne i themi “Mirë se ke ardhur dhe fat të mirë në Bullgari!”
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: arkiv personal, frwiki.org, arkiv
Vetëm disa kilometra në perëndim të kufirit midis Greqisë dhe Shqipërisë dhe rreth 40 kilometra nga qendra rajonale e Korçës ndodhet qyteti shqiptar i Bilishtit. Pjesë e popullsisë intelektuale atje është edhe Llazo Nestori - përfaqësues i pakicës..
Më 27 tetor mbushen 165 vjet nga lindja e akademikut Aleksandër Teodorov-Ballan, i cili ishte teoricieni i parë i gjuhës letrare, fonetikës dhe gramatikës bullgare. Ai lindi në vitin 1859 në fshatin Kubej të Besarabisë. U diplomua në shkollën e..
Pas Çlirimit të Bullgarisë nga sundimi osman(1878), arkitektë nga Evropa u dyndën në Sofje, kryeqytetin e ri bullgar të shpallur në vitin 1879, për t'i dhënë asaj një pamje moderne dhe një organizim funksional. Në vitet 90-të të shekullit XX,..