Ditën, në të cilën Kisha Ortodokse Bullgare nderon kujtimin e mbrojtësit qiellor të Bullgarisë Shën Ivan Rillski Çudibërës, mjekët në vend shënojnë festën e tyre. Ajo festohet që prej 25 vitesh e këtej me iniciativë të Bashkimit të Mjekëve Bullgarë, i cili në vitin 1995 e zgjodhi shenjtorin mbrojtës të personelit mjekësor. Sipas legjendës, si gjatë jetës ashtu edhe pas vdekjes, shenjtori më i nderuar bullgar ndihmonte, me ndihmën e Zotit dhe me lutjet e tij të zjarrta, shumë njerëz të sëmurë të rikthejnë shëndetin e tyre. Kjo është arsyeja për të cilën mjekët bullgarë e zgjodhën mbrojtës të tyre.
Supozohet se Ivan Rillski lindi rreth vitit 876 në fshatin Skrino, pranë qytetit të sotëm Dupnica të Bullgarisë Jugperëndimore. Para se të hynte në Manastirin “Shën Dimitrij” në malin Vllahina, ai ishte bari. Në këtë manastir të shenjtë ai mori arsimin e tij shpirtëror dhe u shugurua murg, pas së cilës iu përkushtua oshënarisë me lutje, agjërim dhe mundime trupore. Ai brodhi shumë vendeve nëpër tokat bullgare përderisa u vendos në Shkretëtirën e Rillës – kështu dikur e quajtën malin Rilla, i cili ishte i shkretë dhe i banuar vetëm nga kafshë të egra. Aty oshënari mbeti të jetojë deri në fund të jetës dhe me disa ithtarë themeloi manastirin me të njëjtin emër – i cili u kthye në një vatër të shpirtit dhe arsimit bullgar.
Sot, Manastiri i Shenjtë i Rilës është manastiri më i madh stavropigal (që është nën juridiksionin e Sinodit të Shenjtë) në Bullgari. Prandaj dhe festa e Shën Ivan Rillskit shënohet me solemnitet të madh në të gjitha kishat e vendit.
Besohet gjithashtu se shenjtori më i respektuar dhe i njohur bullgar është mbrojtësi i zjarrtë i popullit bullgar para Zotit si dhe i iluministëve bullgarë. Për këtë arsye më 19 tetor një sërë institucionesh mësimore që mbajnë emrin e tij shënojnë festën. Ndër ta janë Seminari Teologjik në Sofje, si dhe Universiteti i Minierave dhe i Gjeologjisë “Shën Ivan Rillski”.
Sipas traditës më 19 tetor dorëzohet çmimi “Mjek i Vitit”. Ashtu si vitin e kaluar, të shënuar nga pandemia e koronavirusit, vetëmohimi i mjekëve bullgarë që punojnë në vijën e parë në luftën kundër virusit bie në sy.
Përpilues: Darina Grigorova
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: BGNES dhe arkiv
A ndodh që nëpër muze të ketë edhe disa eksponate të falsifikuara aq mirë sa nuk dallohen fare nga origjinalet - ka zëra dhe spekulime për këtë temë, por për momentin një seri e tërë falsifikimesh historike janë pjesë e një ekspozite në Muzeun Kombëtar..
Një statujë unike nga periudha romake e qytetit Odesos, e datuar paraprakisht në fund të shekullit II dhe gjysmën e parë të shekullit III, u gjet gjatë gërmimeve në zonën e stacionit hekurudhor në Varna, njoftuan arkeologët nga Muzeu Historik..
Një kompleks prej një duzinë shtëpish të vogla, të vendosura në pjesën jugore të qytetit shkëmbor Perperikon, u zbulua nga arkeologët nën drejtimin e Prof. Nikollaj Ovçarov. Sipas tij, bëhet fjalë për një lagje të tërë që daton nga shekulli XIII-XIV,..